Küresel tohum depoları denilen yer insanların kıyamet ambarlarıdır. Evet, bu yerin bir diğer adı da budur. Çünkü burada olası bir yok oluş senaryosuna karşı önlemler alınmıştır. Bu önlemler bitki bazlıdır. Bu depoda dünyadaki bütün bitkilerin tohumları yer almaktadır. Bu düşüncenin ortaya çıkma sebebi dünyadaki değişen iklim koşullarıdır.
İnsanlık, herhangi bir olağan üstü duruma karşı bu depoyu geliştirmiştir. Şu anda küresel bazda olan tek tohum deposu Norveç’te bulunan Svalbard’dır. Bu yer özellikle bütün dünyadaki bitki tohumlarına ev sahipliği yapmaktadır. Tohumlar burada hassas bir şekilde korunmaktadır. Ayrıca bu tesis içerisine bulunan tohum depolarının özel koşulları bulunmaktadır.
Svalbard Tohum Deposu ve Özellikleri
Svalbard Deposu Norveç’in kuzeyinde bulunan Svalbard Ada’ları üzerindedir. Buranın diğer adı kıyamet sığınağı olarak da geçmektedir. Dolayısıyla burası herhangi bir kıyamet senaryosu için kurulan ilk önlem merkezidir. Ayrıca bu merkez, dağın 130 metre içerisine inşa edilmiş ve donmuş toprakla kaplanmıştır. Dolayısıyla burada bulunan tohumlar 200 sene boyunca donmuş halde kalabilirler.
Bu sığınak 2008 yılında faaliyete geçmiştir. O günden bu yana da 4.000’den fazla bitki çeşidine ait örnek burada yer almaktadır. Bu örneklerin sayısı 860.000’i bulmaktadır. Ayrıca bu sığınak içerisindeki tohum depoları arasında farklı ülkelerden örneklerde bulunmaktadır. Dolayısıyla burada hiçbir ülke dışarı da tutulmamaktadır. Burada politikanın bir önemi bulunmamaktadır. Tek önemli şey tohumların güvenliğidir.
Bu sığınak Norveç Hükümeti tarafından finanse edilmektedir. Ayrıca yılda sadece 3 ya da 4 kez kapılarını açmaktadır. Buradaki tohum depoları içerisinde bulunan tohumlar özel bir şekilde korunan odalarda yer almaktadır. Bu koruma sistemleri çok sıkı bir şekilde denetlenmektedir. Sığınak içerisinde hala yeni tohumlar için alanlar bulunmaktadır. Bu sığınakta 2 milyardan fazla tohum saklamak mümkündür.
Türkiye Tohum Deposu Özellikleri Nelerdir?
Neredeyse tüm dünya ülkelerinde tohumlar için depolama alanları bulunmaktadır. Bu durum bizim ülkemiz içinde geçerlidir. Dolayısıyla Türkiye’de de tohum depolama alanı bulunmaktadır. Bu merkez İzmir’dedir. Bu merkezin ismi Ulusal Tohum Gen Bankası’dır. Ayrıca bu banka, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsüne bağlıdır.
Bu enstitü ise Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne bağlı bir enstitüdür. Dolayısıyla bu tohum bankası tüm ülke çapında örnekleri içermektedir. Ayrıca burada yer alan tohum depoları 3.300’den fazla bitki türüne ev sahipliği yapmaktadır. Toplamda ise 60 binden fazla örnek burada yer almaktadır.
Ayrıca bu tesis -20 dereceye kadar soğutulan odalara sahiptir. Bu açıdan da tohumların korunması için gerekli birçok özelliği bulundurmaktadır. Bu tohum depoları içerisinde birçok tohum türü bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; sebzeler, meyveler, endemik türler, tahıllar, endüstriyel bitkiler ve tıbbı bitkiler olarak sıralanabilir. Bu özelliği bakımından bu tesis, tüm Türkiye’deki tohumların korunduğu bir merkezdir.
Tohum Depoları Neden Bu kadar Önemlidir?
Yazımızın en başında bu depoların aslında kıyamet merkezleri olduğunu söylemiştik. Ancak tohum depoları daha başka alanlara da hizmet verirler. Bunlardan bir tanesi envanterdir. Bu depolar tüm dünyadaki bitkilerin envanterlerini çıkarmamızda bizlere yardımcı olurlar. Buradan hareketle de bilim insanlarının çalışmasına katkıda bulunurlar.
Bu depoların bir diğer kullanım alanları da genetik çalışmalardır. Çünkü son yıllarda özellikle küresel iklim değişikliği yüzünden bitki çalışmaları hız kazanmıştır. Dolayısıyla bitki bilimciler buralardan aldıkları örnekler üzerinde çalışırlar. Bu insanlar, tohumları değişen iklim şartlarına uygun hale getirmeye çalışırlar. Ayrıca bu tohumlar üzerinde çeşitli dayanıklılık ve çeşitlilik testleri de yapılmaktadır.
Son olarak bu depolar nesli tükenmiş bitkiler içinde umut verici yerlerdir. Çünkü bu depolarda nesli tükenmiş bitkilerin tohumları bulunur. Bu bitkilerin bir kısmı değişen iklim şartlarına uyum sağlayamamıştır. Dolayısıyla tohum depoları gelecek yıllarda gelişen teknolojiyle birlikte bu bitkilerin yeniden yetiştirilmesini sağlayabilir. Bu açıdan da çok önemlidirler.
Yorumlar