Polieter Eter Keton (PEEK) Nedir?

PEEK, tekrar eden bir keton ve iki eter grubundan oluşan yapısında sadece karbon, hidrojen ve oksijen bulunan tam aromatik yüksek kararlı bir termoplastik malzemedir. PEEK üzerine çalışmalar 1960’larda başlamış ve günümüzde hala devam etmektedir. Pahalı bir malzeme (kilogramı yaklaşık 90$) olmasına karşın kullanım alanı gün geçtikçe artmaktadır. İlk olarak kompozit malzemelerde güçlendirici olarak kullanılsada sonrasında kendi üstün özelliklerinden dolayı teknik parçalarda doğrudan kullanılmaya başlanmıştır.

PEEK malzemeler;

  • Yüksek biyouyumluluğa,
  • Yüksek ısı dayanımına,
  • İyi darbe dayanımına,
  • Çok az deformasyon tendesine,
  • Yüksek aşınma dayanımına sahiptir.

Bu özellikleri sayesinde tıbbi alanda implant uygulamalarında kullanılmaktadır. Deneysel bir çalışmada tıbbi uygulamalarda yaygın olarak kullanılan titanyum alaşımın (Ti6Al4V) ve PEEK polimerinin mekanik darbe davranışları karşılaştırılmış ve sonuç olarak PEEK malzemesinin titanyum alaşıma kıyasla enerji emiliminin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Kendine yer bulduğu bir diğer alan ise havacılık sektörüdür. Airbus’ın kapı donanımında kullandığı alüminyumun yerini PEEK  (PEEK 90HMF40) malzemeler almıştır. Uçak kapılarında biriken neme karşı çok dayanıklıdır ve korozyon eğilimi alüminyumdan oldukça düşüktür, kaplama ihtiyacına yol açmamaktadır. Airbus A350-900 uçağında alüminyumun yerini alan PEEK, ağırlık ve üretim maliyetlerinin her birini %40 azaltmıştır.

PEEK üretimi için birkaç yöntem bulunsada bunlardan en geleneksel olanı bisfenolatın diflorobenzofenon ile reaksiyonudur. Bu işlemin en önemli noktası ortam koşullarının oldukça hassas olmasıdır.

Geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik noktasında ise PEEK atığı biyolojik olarak doğada parçalanamaz, suda çözünmez ve toksit bir atık değildir. Pahalı bir malzeme olması ve az miktarlarda üretilmesi sebebiyle geri dönüşümü önemli bir hal almıştır. Fakat bu malzemenin kritik noktalarda kullanılması; geri dönüştürülmüş PEEK’in, işlenmemiş PEEK yerine kullanılıp kullanılamayacağı konusunda tartışmalara yol açmıştır.