Bandırma Vapuru'nun Yapımı ve Tarihçesi

Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ü 9. Ordu Müfettişi olarak kurmaylarıyla beraber İstanbul’dan Samsun’a götüren Bandırma Vapuru, Bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’ne giden yolda büyük bir öneme sahip olan bir görev yaparak tarihteki yerini almıştır.

19 Mayıs 1919’da Atatürk’ün Samsun’a ayak basmasında ve Kurtuluş Savaşı’nın başlamasındaki rolü oldukça büyüktür.

Biz de günün anlam ve önemine dair Bandırma Vapuruna biraz daha yakından bakalım dedik.

Bandırma Vapuru’nun Yapımı ve Tarihçesi

Bandırma Vapuru, 1878 yılında İskoçya’nın Glasgow kentinde bulunan Mac. Intyre Paisley – Huston and Cardett tersanesinde 21 sıra numarasıyla 279 grostonluk yolcu ve yük gemisi olarak inşa edilmiştir. 47,7 m uzunluğa, 6,83 m genişliğe ve 4,27 m yüksekliğe sahiptir. 50 beygir gücünde, iki silindirli, iki genişlemeli bir buhar makinesine sahiptir. Tek uskuruyla (pervane) saatte en fazla 9 mil hız yapabiliyordu.

Bandırma Vapuru Kaptanı: İsmail Hakkı Durusu

Vapurun ilk sahibi Dussey and Robinson şirketi gemiyi Torocaderto adı altında 5 yıl çalıştırdı. 1883’de Yunanistan’da bulunan H. Psicha Preus Firmasına satıldı. Kymi ismi verilerek, geminin Londra’da olan kaydı Pire Limanına alınmıştır. 1890 yılında vapur, başka bir yunan firması olan Cap. Andereadis firmasına satıldı ve 12 Aralık 1891’de kaza sonucu battı. Aynı yıl içerilisinde gemi Kıymı adı ile İstanbul Rama Derasimo firmasına satılarak İstanbul Limanına kaydedilmiştir.

1894’te İdare-i Mahsusaya (O zamanki Deniz Yolları İşletmesi) nakledildi ve Türk Bayrağı çekilerek, adı Panderma olarak değiştirilmiştir. Marmara Denizinde, Erdek, Karabiga, Mürefte, Şarköy, Tekirdağ arasında yolcu ve yük seferleri yapmıştır. O zamanki Deniz Yolları İşletmesi olan İdare-i Mahsusanın tüzük değiştirerek 28 Ekim 1910’da Osmanlı Seyrüsefain İdaresi (Osmanlı Denizcilik İşletmesi) olunca gemi Bandırma olarak isimlendirilerek posta vapuru haline getirilmiştir.

19 Mayıs 1919’da Atatürk ve Silah Arkadaşlarını Samsun’a götürdükten sonra tekrar posta hizmetlerine devam etmiştir. 1924’te Türkiye Seyrüsefain İdaresi tarafından hizmet dışı durumuna getirilmiştir. 1925’te gemi Bozmacı İlhami (İlhami Söke) adlı Türk armatöre satılmış ve aynı kişi tarafından 4 ay içinde Haliç’te sökülmüştür.