Peritektik Dönüşüm, bir peritektik sıcaklıkta mevcut olan sıvı ve katı fazın başka bir katı faza dönüşmesi olarak tanımlanabilir.
Peritektik dönüşüm reaksiyonu aşağıda formül olarak gösterilmiştir;
Sol tarafta kırmızı çember ile işaretlenmiş olan nokta peritektik nokta olarak isimlendirilmektedir. Peritektik dönüşüm sıcaklığının üzerinde bulunan L+α fazı sıcaklığın peritektik dönüşüm sıcaklığının altına düşmesi ile birlikte β fazına dönüşmektedir.
Soldaki şekilde görüldüğü üzere;
- Açık mavi ile işaretli bölgede yani I numaralı bölgenin sol tarafında katılaşma sonucu α fazı oluşmaktadır.
- Kırmızı ile gösterilen bölgede ise katılaşma sonucu ilk olarak α kristalleri oluşmakta oda sıcaklığında ise α kristalleri β kristallerine dönüşmektedir.
- Yeşil ile gösterilen bölgede sıcaklığın azalmasıyla ilk olarak α kristalleri oluşur oda sıcaklığına düşülmesiyle α kristalleri β kristallerine dönüşmektedir. Bu bölgedeki bazı alaşımlar oda sıcaklığında tamamen β fazına da dönüşebilmektedir.
- Kahverengi ile gösterilen bölgede ise III numaralı bileşiğin sağ tarafındaki bütün alaşımlar β fazı olarak katılaşmaktadır.
Yukarıda görülen diyagramda Alaşım 2’nin katılaşması sırasında oluşan iç yapılar şekilde gösterilmiştir.
- T1 sıcaklığında alaşım tamamen sıvı fazda bulunmaktadır.
- T2 sıcaklığına inilmesiyle birlikte sıvı faz içerisinden α kristalleri çekirdeklenmeye başlar.
- T4 sıcaklığına inilene kadar herhangi bir faz dönüşümü gerçekleşmez.
- T4 sıcaklığına inildiğinde –ki burası peritektik dönüşüm sıcaklığıdır– sıvı faz ve α fazının reaksiyonu sonucunda β fazı oluşmaktadır.
Kaynak
William D. Callister,Malzeme Bilimi ve Mühendisliği
Yorumlar