Fransiyum Nedir? Fransiyum Elementinin Özellikleri Nelerdir?

Dünyanın en ilginç elementlerinden bir tanesini olan fransiyum elementi, sembolü Fr olan ve ismini Fransa’dan alan kimyasal bir elementtir. Periyodik tablodaki 1. grubun en ağır elementi olarak bilinmektedir. Sadece kısa ömürlü radyoaktif formlarda bulunmaktadır. Doğal fransiyum elementinden tüm dünyada sadece 24.5 gram olduğu tahmin edilmektedir. Fransiyum kimyası sadece iz miktarları için tasarlanmış yöntemlerle incelenebilir. Her bakımdan, +1 oksidasyon durumu da dahil olmak üzere gözlemlenen davranışı, elementlerin periyodik tablosunda sezyumun hemen altındaki yeri dolduran bir alkali elementten beklenmesidir.

Fransız fizikçi Marguerite Perey tarafından aktinyum -227 izotopunu saflaştırırken keşfedilmiştir. Bu element kararsız olduğu ve nadir bulunduğu için ticari değer taşımamaktadır. Bilimsel araştırmalarda spektroskopi deneylerinde kullanılmaktadır. Biyolojik yönleri hakkında neredeyse hiç bilgi yoktur. Bilim adamları tarafından hiç bir bilgiye sahip olunamamasına rağmen yer yüzünde bulunan en pahalı element olarak bilinmektedir. İlk 105 element arasında en kararsız element olan fransiyumun 1 gramı yaklaşık 950 milyon dolardır. Doğada oldukça az bulunan fransiyum elementini bulduktan sonra da gözlemlemek pek güçtür. Bulunduktan sonra 22 saniye içerisinde yok olabilmektedir.

Element Özellikleri

Fransiyum hakkında bilinen pek fazla bilgi yoktur. Bundan dolayı yer yüzünde bulunan en ilginç ve en gizemli elementler arasında yer alır. Fransiyum elementinin bilinen nadir özelliklerinden bir kaçı;

Atom Numarası	87
Kararlı İzotopu	(223)
Oksidasyon Durumu	+1
Elektron Konfigrasyonu	2-8-18-32-18-8-1 or [Rn] 7s¹

Tarihi ve Keşfedilişi

1939 yılında Curie Radyum Enstitüsü kimyagerlerinden biri olan Marguerite Catherine Perey tarafından keşfedildi. Aktinyum-227 izotopunun saflaştırılması sırasında radyoaktif bozulma ürünleri arasında fransiyumun varlığı farkedildi. Catherine Perey, keşfini kanıtlamak için defalarca deney yaptı. Yapılan deneyler sonucunda bilinmeyen elementin toryum, radyum, kurşun, talyum veya bizmut olma olasılıklarını ortadan kaldırıldı. Catherine Perey, bulduğu yeni ürünün alkali metal özelliği gösterdiğini kanıtladı.

Perey’in keşfettiği bu yeni elemente ilk olarak aktinyum-227 izotopunun saflaştırılması sırasında keşfedildiği için“aktinyum-k” isminin verilmesi uygun görüldü. Ardından 1946 yılında en elektropozitif katyon olduğuna inanılan bu element için “catium” ismini önerildi. Ancak katyum ismi kedi ismini cağrıştırdığı gerekçesiyle iptal edildi. Ardından Perey, ülkesi Fransa’ya atfen “fransiyum” adını önerdi. İlk simgesi “Fa” olarak seçildi; ancak daha sonra “Fr” olarak değiştirildi.

Kullanım Alanları

Fransiyum elementinin bilinen bir kullanım alanı bulunmamaktadır. Doğada nadir bulunması ve kararsız izotoplara sahip olması nedeniyle bu ilginç elementten yararlanmak istenilmemiş. Aslında yararlanılmak istenmesine rağmen nadir bulunur olması bu durumu engellemiş. Bilinen tek kullanım alanı spetroskopidir. Spektroskopi en çok tanınan hali ile maddenin özelliklerinin, soğrulan ve salınan parçacıklar, ışık, veya ses aracılığı ile incelenmesidir. Yani bu demek oluyor ki diğer elementlerin incelenmesi sırasında kullanılmaktadır. Herhangi bir şekilde araştırılması da pek güç olduğundan dolayı ne gibi faydaları ve ne gibi zararları olabileceğine dair tahminlerde bulunmamaktadır. Fransiyumun hangi ülkelerde bulunduğu net olarak bilinmemektedir. Sadece uranyum ve toryum filizlerinin bulunduğu ülkelerde bulunabileceği değerlendirilmektedir.