Günlük hayatta örnekleriyle pek çok kez karşılaştığımız ve genel olarak “pas” diye adlandırdığımız korozyon, sadece yapı ve malzemelere verdiği zararla kalmıyor, bu zararlar neticesinde ülkeler için çok ciddi bir mali kayıpta oluşturuyor. Korozyonun neden olduğu mali kayıplara geçmeden önce biraz işin temeline inelim.
Korozyon, metallerin içinde bulundukları ortam ile kimyasal veya elektrokimyasal reaksiyonlara girerek metalik özelliklerini kaybetmesi olayıdır.
Tüm metaller doğada mineral olarak bulundukları hale dönüşmek isterler. Doğadaki mineraller, söz konusu metalin en düşük enerji taşıyan bileşiği yani en stabil halidir. Bu mineraller özel metalürjik işlemlerle ve enerji harcanarak metal haline getirilirler. Ancak bu durumda stabil değildirler ve uygun bir ortamın oluşması halinde kimyasal enerjilerini geri vererek yeniden minimum enerji taşıyan stabil bileşikler haline gelmek isterler. Bu nedenle korozyon olayları enerji açığa çıkararak kendiliğinde gerçekleşmektedir.
Korozyon olayı hemen hemen her yerde görülebilmektedir. Metaller dışında, polimer ve seramiklerde de seyrekte olsa korozyon gerçekleşebilmektedir. Açık atmosferdeki tanklar, depolar, direkler, yer altı boru hatları, betonarme demirleri, iskele ayakları, gemiler, makine parçaları vs. örnek olarak verilebilir.
Korozyonun bu kadar geniş bir alanda meydana gelmesi nedeniyle mali açıdan kayıplar oluştursa da bu maliyet kaybı öngörülenden çok daha ciddi rakamlara ulaşmaktadır.
Korozyon Kontrol Standartları ve Belgelendirme Birliği olan NACE International’ın yaptığı 2 yıllık küresel bir araştırmaya dayanarak yayınladığı raporda, yıllık küresel korozyon maliyetinin 2.5 trilyon $ olduğu ve bunun dünya genelinde gayri safi milli hasılatın kabaca %3.5’ine denk geldiği belirtilmiştir. Türkiye’de bu oranın %4 seviyesinde olduğu öngörülmektedir.
Amerika’da yapılan bir başka araştırmaya göre de;
Egzoz sistemlerinde maliyetin bu kadar fazla olmasının sebebi iklim koşulları olarak açıklanmıştır. Amerika’da kışın, fazla yağan karı eritmek için fazla miktarda tuz kullanıldığı ve bu tuzun da egzozu korozyona uğrattığı belirtilmiştir.
Korozyon maliyetini oluşturan etkenler; ilave malzeme, enerji, sermaye, teknik bilgi ve işçilik olarak sınıflandırılmaktadır. Bu maliyeti de kendi içerisinde 4 gruba ayırabiliriz:
Korozyon kayıplarını mümkün olduğunca azaltmak amacıyla teknolojik olarak uygulanabilen çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bunların en önemlileri;
Korozyon önleyici en iyi yöntemlerin uygulanması, maliyet kayıplarını %15-35 oranında azaltacak ve küresel bazda 375-875 milyar $ tasarruf sağlayacaktır.
NACE International‘ın raporunda özellikle CMS için, gelecek 10 yılda yeni nesil korozyon yönetimi uzmanlarına gereksinim duyulacağı ve korozyon mühendislerinin CMS üzerine çok daha fazla yoğunlaşmaları gerektiği vurgulanmıştır.
Yıldız Teknik Üniversitesi Korozyon ve Korunma Ders Notları
International Measures of Prevention, Application and Economics of Corrosion Technology, NACE Int. 2016
Bisiklet fren sistemlerinin tarihsel gelişimi, teknoloji ve tasarım yeniliklerinin bir özeti gibi düşünülebilir. İlk bisikletlerde,…
Çin merkezli MingYang, rüzgar enerjisi sektöründeki liderliğini göstermeye devam ediyor. Firma, son zamanlarda dünyanın en…
Sodyum, lityuma kıyasla daha bol miktarda bulunmasıyla dikkat çekiyor ve batarya teknolojileri bu potansiyeli keşfetmek…
Giysilerimizin yıkandığında boyutlarının küçülmesi, genellikle üzücü bir deneyim olabilir. Ancak tüm giysileri, etiketlerinde belirtilen bakım…
Avusturya'nın Linz şehrinde bulunan Johannes Kepler Üniversitesi'nden araştırmacılar, avuç içi boyutlarındaki dronelara ultra ince ve…
Güney Kore'nin Pohang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden bir ekip, su altında ilerleyebilen ve gerektiğinde dibe…