Uzayda Hayatta Kalmak
Uzay, hepimizin bildiği gibi, içinde yaşadığımız dünyadan oldukça farklı bir ortam sunar. Orada oksijen, su ve yiyecek gibi temel ihtiyaçların karşılanması oldukça zordur. Ancak oksijen, hayatta kalmak için en kritik unsurdur. Astronot kıyafetleri, bu zorlu koşullarda hayatta kalmalarını sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Bu giysilerin çok katmanlı alt ve üst gövde yapıları, astronotları zararlı kozmik radyasyondan koruyarak vücut sıcaklıklarını korumaya yardımcı olur ve basınçlı bir atmosfer sağlar.
Uzayda, tıpkı Dünya’nın yüzeyinde olduğu gibi, üç temel şeye yiyecek, su ve oksijen ihtiyaç vardır. Ancak bu unsurlar orada oldukça sınırlıdır. Astronotlar, uzaya çıkmadan önce mutlaka yeterli miktarda yemek yer ve su içerler. İlerleyen saatlerde su ihtiyacı doğacağından, kıyafetlerinin iç kısmındaki içecek torbalarını suyla doldururlar. Bu torbalar 0,6 L veya 0,9 L kapasiteye sahip olabilir. İçme torbasından çıkan valfli bir tüp, kaskın içindeki ağzın yakınına kadar uzanır. Astronot suyu emdiğinde, bu valf otomatik olarak açılarak suyun kolayca içilmesini sağlar.
Ayrıca, astronotlar yanlarında enerji verecek meyve barları da götürürler. Meyve barları, yenilebilir pirinç kağıdına sarılır ve boyun bölgesindeki bir kılıfın içine yerleştirilir. Üst kısmı ise ağza yakın bir konumda uzanır.
Astronotların sırt çantalarında bulunan iki oksijen tankı, toplamda 6,5 ila 8 saatlik bir araç dışı aktiviteye olanak tanır. Ancak bu süre, kişinin metabolizma hızına bağlı olarak değişir; çünkü tüketilen oksijen miktarı her birey için farklılık gösterir. Dolayısıyla, astronotların uzay giysileri içindeki hayatta kalma süreleri, giysilerinin barındırdığı oksijen miktarına doğrudan bağlıdır. Mevcut giysiler, yalnızca 6,5 ila 8 saatlik bir uzay keşfine izin vermektedir. Eğer astronotlar bu sürenin sonunda hâlâ araç dışı aktiviteye devam etmek isterlerse, uzay aracına geri dönüp oksijen tanklarını doldurmak zorundadırlar.
Uzayda gerçekleştirilen en uzun yürüyüş rekoru ise, ISS’de bakım çalışması yaparak 8 saat 56 dakika geçiren Susan Helms ve Jim Voss’a aittir.
Kaynaklar: Science ABC, NASA
