Türkiye’nin Eurofighter Typhoon Tedarik Süreci
Türkiye, hava kuvvetlerini güçlendirmek adına Avrupa’nın en gelişmiş savaş uçaklarından biri olan Eurofighter Typhoon Tranche 4 modelini envanterine katmaya hazırlanıyor. İngiltere’nin öncülük ettiği görüşmelerde son aşamaya gelindiği belirtilirken, ilk teslimatların 2028’den önce gerçekleşebileceği ifade ediliyor. Türk Hava Kuvvetleri için planlanan tedarik süreci kapsamında Türkiye’nin toplam 40 adet Eurofighter alması bekleniyor.
Tranche 4 Modeli Üzerine Yapılan Görüşmeler
HaberTürk’ten Güntay Şimşek’in aktardığına göre Türkiye, daha önce gündeme gelen Tranche 1 modelini değil, Tranche 4 modelini satın almayı hedefliyor. Bu ayın başında MSB kaynakları, “Biz değişik konfigürasyonlarda 40 uçaklık alımı gerçekleştirmek istiyoruz. Bizim talebimiz, alınacak ilk uçakların yeni üretim olmasıdır.” şeklinde bir açıklama yapmıştı. Bu durum, alınmak istenen tüm Eurofighter’ların Tranche 4 olmayabileceği şeklinde yorumlanabilir.
Eurofighter Typhoon’un Varyantları
Eurofighter Typhoon, Tranche 1, 2, 3 ve 4 olmak üzere dört temel varyanttan oluşmaktadır. Ayrıca, 5. nesil uçaklara yaklaşan özelliklere sahip olan Tranche 5 varyantının geliştirilmekte olduğu ve 2030 civarında fabrikadan çıkmasının planlandığı bilinmektedir. Bu varyantın ilk müşterisi Almanya olacakken, Türkiye’nin bu varyant ile ilgilenip ilgilenmediği ise belirsizliğini koruyor. Ancak genel olarak bakıldığında, Tranche 5 alımı Türkiye için mantıklı görünmemektedir.
Tedarik Süreci ve İspanya’nın Siparişi
Habere göre, Türkiye’nin tedarik edeceği Eurofighter Typhoon’ların teslimatına 2-3 yıl içinde başlanması bekleniyor. Öte yandan, 20 Aralık 2024 tarihinde İspanya’nın Eurofighter filosunu genişletmek amacıyla yeni bir sipariş verdiği de kaydedilmiştir.
İngiltere ve Türkiye Arasında Kritik Görüşmeler
Geçtiğimiz hafta Türk Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu başkanlığındaki heyet, İngiltere’ye kritik bir ziyaret gerçekleştirdi. Kraliyet Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Sir Richard Knighton’ın daveti üzerine gerçekleşen bu görüşmelerde yalnızca Eurofighter alımı değil, aynı zamanda askeri nakliye uçakları ve KAAN projesinin geliştirilmesine yönelik iş birlikleri ile farklı projeler de ele alındı. Son dönemde İngiltere’nin Baykar Teknoloji ve diğer Türk savunma sanayi şirketleriyle yakın temas içinde olduğu bilinmektedir. Eurofighter sürecinin, savunma sanayii iş birliklerini de kapsayan daha geniş bir stratejik anlaşmanın parçası olabileceği değerlendirilmektedir.
Türkiye’nin Hava Gücü Stratejisi
Türkiye’nin hava kuvvetlerini modernize etme planı, üç kritik savaş uçağı platformunu kapsamaktadır:
- Eurofighter Typhoon Tranche 4 – İngiltere, Almanya, İspanya ve İtalya ortak yapımı, 40 adet.
- F-16 Block 70 – ABD ile anlaşmaya varıldı, 40 adet.
- F-35 – Programdan çıkarılmasına rağmen Türkiye’nin yeniden dahil olma ihtimali tartışılıyor.
- KAAN – 2028 yılında envantere Blok-1 varyant olarak girmesi hedefleniyor.
Ayrıca, Eurofighter Tranche 4’ün, ABD üretimi F-16 Block 70’lerden daha önce teslim edileceği iddia edilmektedir. İlk sevkiyatın 2028’in başlarında veya daha erken gerçekleşmesi beklenmektedir.
Baykar ve Savunma İş Birlikleri
Baykar’ın dünya İHA pazarındaki liderliği, İtalyan Piaggio Aerospace’in satın alınması, İspanya ile savunma alanındaki yakın ilişkiler ve İngiltere’nin desteği, Türkiye’nin bu süreçlerdeki elini güçlendiriyor. ABD’den tedarik edilecek F-16 Block 70 savaş uçakları, gelişmiş AMRAAM AIM-120C-8 füzeleriyle birlikte teslim edilecekken, Eurofighter paketinde ise Meteor hava-hava füze sistemlerinin bulunacağı da önemli bir ayrıntıdır. Aynı zamanda, ROKETSAN’ın ürettiği yerli hava savunma sistemlerinin Avrupa ile yürütülen iş birliklerinde etkili bir faktör olduğu belirtilmektedir. TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii), envanterdeki F-16 uçaklarının modernizasyonunu gerçekleştirmekte olup, daha önce ABD’den 79 adet modernizasyon kiti alımı gündemdeydi, ancak son karar doğrultusunda bu ihtiyacın tamamen yerli imkanlarla karşılanmasına karar verilmiştir.
İngiltere’den C-130 Super Hercules Alımı
Türk Hava Kuvvetleri’nin İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan 12 adet Lockheed Martin üretimi C-130 Super Hercules askeri nakliye uçağının tedariki için başvuruda bulunduğu bilinmektedir. Görüşmelerde önemli mesafe kaydedildiği ve yakında olumlu gelişmelerin duyurulacağı belirtilmektedir. Geçtiğimiz hafta, Fransa’nın Toulouse kentinde düzenlenen Airbus Yıllık Basın Toplantısı’na katılan savunma yetkilileri, Avrupa’nın savunma ve uzay alanında yeni bir entegrasyon sürecine girdiğini vurgulamıştır. Airbus CEO’su Guillaume Faury, Avrupa’nın ABD’den daha ileri teknolojilere sahip olduğunu ancak ölçek ekonomisine takıldıklarını belirtmiştir. Avrupa ülkeleri, Thales ve Leonardo ile yürütülen uzay birleşmesi görüşmeleriyle daha entegre bir savunma ekosistemi oluşturmayı hedeflemektedir.
