Türkiye’den Yeni Düzenlemeler: Büyük Teknoloji Şirketlerine Sıkı Denetim
Türkiye, büyük teknoloji şirketlerinin pazar üzerindeki etkisini kontrol altına almak amacıyla yeni düzenlemeler hazırlıyor. Bu adım, Avrupa Birliği’nin (AB) Dijital Piyasalar Yasası‘ndan (DMA) ilham alarak atılmış olup, ABD ile ticari ilişkilerde potansiyel gerilimlere yol açma riski taşıyor. Eski Başkan Donald Trump, bu tür düzenlemelerin ABD’li şirketlere yönelik büyük davalar ve para cezalarıyla sonuçlanabileceği endişesini taşıyor. Hatta Trump, bu durum sebebiyle ek tarife uygulama fikrini kamuoyuna yansıtmıştı.
Meclis’e Sunulmaya Hazır
Bloomberg’in üst düzey Türk yetkililerine dayandırdığı habere göre, yakın zamanda Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması planlanan yasa tasarısı, Apple, Google, Meta ve Amazon gibi teknoloji devlerinin arama motorları, uygulama mağazaları ve çevrim içi pazaryerlerinde kendi hizmetlerini öne çıkarmalarını engellemeyi amaçlıyor. Bu düzenlemeler yalnızca çok uluslu dev şirketlerle sınırlı kalmayacak; aynı zamanda Trendyol, Hepsiburada, Sahibinden ve Yemeksepeti gibi yerel büyük şirketler de bu kapsamda değerlendirilecek.
Konuyla ilgili olarak Bloomberg’e bilgi veren yetkililer, tasarının iktidar partisi tarafından desteklendiğini ve Türkiye Rekabet Kurumu ile iş birliği içinde hazırlandığını vurguladı.
Cezalar Ciddi Olacak
Düzenlemelere uymayan şirketlerin, yıllık gelirlerinin yüzde 10’una varan oranlarda para cezasıyla karşılaşabileceği ifade ediliyor. Eğer kurallara birden fazla kez uyulmazsa, bu ceza oranı yüzde 20’ye kadar yükselebilecek. Bu hamle, dijital piyasaların daha adil bir hale gelmesini hedeflerken, ABD ile ticari ilişkilerde yeni gerilimler yaratma potansiyeline sahip.
Tasarı, özellikle kapalı ekosistemler sunan şirketlerin, üçüncü taraf uygulamaların yüklenmesine izin vermesini zorunlu hale getirecek. Örneğin, Apple’ın mevcut politikası gereği, iPhone ve iPad kullanıcıları yalnızca App Store üzerinden uygulama indirebiliyor. Ancak bu yeni düzenleme, Android cihazlarda olduğu gibi Apple ürünlerine de harici kaynaklardan uygulama yükleme imkanı tanıyabilir.
Bunun yanı sıra, büyük teknoloji şirketlerinin kullanıcı verilerini işleme yöntemlerine de sınırlamalar getirilecek. Kişisel verilerin kullanıcıların açık onayı olmadan işlenmesi kesinlikle engellenecek ve bu verilerin ticari amaçlarla nasıl kullanıldığına dair şeffaflık sağlanması şart koşulacak.
Önerilen düzenlemeler, yalnızca kullanıcıları değil, aynı zamanda uygulama geliştiricileri, reklamverenler ve çevrim içi pazaryeri satıcıları için de yeni kurallar içerecek. Büyük teknoloji platformlarının, bu ticari kullanıcılara sundukları hizmetler hakkında net bilgiler sağlaması, performans değerlendirmeleri ve fiyatlandırma detaylarını açıkça paylaşması gerekecek.