Türk Mühendisleri Geliştirdi: Uçan Vatoz

Türk mühendislerinin ortak bir çalışma yürütmesi sonucu, hidrojen yakıt pili ve plazma teknolojisine ve dikey iniş kalkış yapabilme özelliğine sahip hayalet uçaklar tasarlandı. Vatoza benzeyen fütüristik hayalet uçak sistemi ile iki kişilik, dikey olarak iniş ve kalkış yapabilen hava taksisi geliştirilecek. Electrofluidsystems ismindeki şirketin kurucusu Göksel, 2030’a kadar hedeflerinin yakın uzay turizmine odaklanan hava araçları olduğunu ifade etti.

Berkant Göksel tarafından kurulan Berlin merkezli Electrofluidsystems 2021’in sonuna kadar ilk olarak keşif ve küçük paket teslimatı yapabilen insansız hava aracı sistemlerini pazara sürmeyi planlıyor.

Görselde görünen mini İHA’lardan biri olan PlasmaFalcon 1.11 (Plazma Şahin), 6 ila 11 kg azami kalkış ağırlığıyla 2 ila 4 kg faydalı yük taşıma kapasitesine sahip ve 1,11 metre kanat açıklığı ile dikey iniş kalkış yapabilme özelliklerine sahip.

Diğer bir model olan LH2 PlasmaRay 1.11 (Plazma Vatoz) iki versiyonda sunuluyor: İlk olarak lityum polimer pilli, 11 ila 18 kg azami kalkış ağırlığıyla 4 ila 8 kg faydalı yük kapasitesine sahip. Diğer bir versiyon ise sıvı hidrojen (LH2) yakıtı kullanarak kg başına 325 Wh/kg enerji sağlıyor.

Aracın kanat yüzeyinde bulunan havayı iyonize edip hız kazanabilmesi için farklı yüksek voltaj jeneretörleri yerleştirilmiş. Hızlandırılan hava sayesinde artı itki kuvveti oluşuyor, sürtünme en aza iniyor ve uçak mekanik dümen kullanmadan da yönlendirilebiliyor. Ayrıca iyonize hava akımı kanat kaldırma gücünü yükseltiyor ve akışın durması, diğer bir deyişle uçağın hız kaybedip düşmesini engellendiği belirtiliyor.

Göksel, 2022-2025 seneleri arasında bugün konsept olarak sunulan iki kişilik bir dikey iniş kalkış özelliğine sahip hava taksisi geliştireceğini ifade ediyor. Ayrıca kanat ve motor fanlarında uygulanacak plazma teknolojisi ile daha büyük ölçekli modellerin, ilerleyen zamanlarda 30 km gibi uzaya yakın çok yüksek stratosferik yüksekliklere ulaşma kabiliyetine sahip olacağını belirtiyor.

H2PlasmaRay 6.66 isimli model, 900 kg minimum kalkış ağırlığıyla 250-300 kg yük taşıma kapasitesi ile 6,66 metrelik bir kanat açıklığına sahip olacak. Saatte 250-300 km hız yapabilme yeteneğine sahip aracın menzili hidrojen gazı ile 250-300 km, sıvı hidrojen deposu ile ise 1000-1300 km olacağı belirtiliyor.

Araç, motorun arıza yapması durumunda süzülerek geri çekilebilir tekerlekli iniş takımı sayesinde düz bir araziye ya da bir otoyoluna iniş veya kalkış yapabiliyor. Ayrıca kötü bir senaryoda balistik bir üçlü paraşütle yolcuları koruyabilecek bir şekilde indirebiliyor.

Dikey İniş Kalkışlı H2PlasmaRay 6.66 / 250 Teknik Özellikleri

  • Yolcu/Pilot: 2 
  • Uzunluk: 4.67 m 
  • Kanat Açıklığı: 6.66 m 
  • Seyir Hızı: 250 – 291 km/h (135 – 157 knot) 
  • Maksimum Seyir Hızı: 270 – 314 km/h (146 – 170 knot) 
  • Azami Menzil: 250 km (H2) / 1000 km (LH2) 
  • Uçuş Süresi: 1 saat (H2) / 4 saat (LH2) 
  • Uçuş İrtifası: 0 – 3 km (10000 feet) 
  • Azami Kalkış Ağırlığı: 900 kg 
  • Boş Ağırlığı: 346 kg 
  • LiPo-Pil Ağırlığı: 137 kg 
  • Hidrojen Yakıt Pil Sistem Ağırlığı: 167 kg 
  • Yolcu Ağırlığı: 250 kg 
  • Motor: 19+19+10 Schübeler DS-215-DIA HAST (195 mm) 
  • Maksimum G Limiti: +6 
  • İlk Uçuş: 2023 
  • Üretici: Electrofluidsystems