Trabzon’un Arsin ilçesinde, içme suyu isale hattından elde edilecek su ile enerji üretecek bir mikro/mini hidroelektrik santrali (HES) projesi hayata geçirilmektedir. Trabzon İçme Suyu ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (TİSKİ) tarafından planlanan bu yenilikçi projede, TEMSAN tarafından geliştirilen HİDROTEM mini HES santrali kullanılacaktır.
İçme suyundan elektrik üretimi hedefleyen bu proje, Arsin ilçesine bağlı Elmaalan Mahallesi’nde, toplam 418 metrekarelik bir alanda inşa edilecektir. Projenin yıllık enerji üretim hedefi ise 3.885 GWh olarak belirlenmiştir. Tesis, 0.610 MWm – 0.555 MWe kurulu gücünde tasarlanmış olup, yaklaşık 9,5 milyon TL maliyetle tamamlanması planlanmaktadır.
Proje kapsamında, içme suyu isale hattından gelen sular türbinlere yönlendirilerek enerjiye dönüştürülecektir. DY2 su deposundan, 2501,94 metre uzunluğunda ve 400 mm çapında çelik borularla M1 maslağına aktarılacak olan su, türbinlerin basıncı kullanılarak enerji üretecektir. Bu süreçte, suyun mevcut içme suyu hattına geri döndürülmesi sağlanarak herhangi bir kesinti yaşanmasının önüne geçilecektir.
Francis tipi türbinlerin kullanılacağı bu tesis, saniyede 170 litre debideki suyu enerjiye dönüştürme kapasitesine sahiptir. Üretilen elektrik ise ulusal şebekeye otoprodüktör hücresi üzerinden aktarılacaktır. Projenin en önemli özelliklerinden biri, içme suyu hattındaki akışın kesintiye uğramadan enerji üretimine olanak tanımasıdır. Böylece, hem içme suyu hizmetleri aksamayacak hem de temiz enerji üretimi gerçekleştirilecektir.
TEMSAN HİDROTEM Mini HES Santrali
TEMSAN HİDROTEM mini HES santrali, belediye isale ve tarımsal sulama hatlarında, içme suyu arıtma tesislerinde, su deposu giriş-çıkışlarında, soğutma suyu kullanılan tesislerde ve deniz deşarj noktalarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Bu santral, inşaat gerektirmeyen ve kolayca kurulabilen bir yapıya sahiptir.
Geçtiğimiz yıl yapılan açıklamalarda, HİDROTEM santrallerinin Trabzon Arsin Belediyesi, Arsin İçme Suyu ve Arıtma Tesisi’nde ve Zonguldak’ta kullanılacağı belirtilmiştir. En düşük 0,5 kW kurulu güce kadar tasarlanan bu sistem, 1 MW’lık kurulu güce kadar ulaşabilmektedir. Bu güç değeri, yaklaşık 200 evin elektrik tüketimini karşılayabilecek kapasitedir. Türkiye’de HİDROTEM’in kullanılabileceği 1000 MW üzerinde bir potansiyelin bulunduğu ifade edilmektedir.