SpaceX’in Starship: Yeniden Kullanılabilirliğin Zorlukları
SpaceX‘in devrim niteliği taşıyan uzay aracı Starship, insanlık tarihinin en büyük hedeflerinden biri olan Mars’a insan göndermeye hazırlanıyor. Ancak, bu heyecan verici misyonun önünde durması gereken önemli bir engel bulunuyor: yeniden kullanılabilirlik. Şirketin kurucusu ve CEO’su Elon Musk, Starship’in bu hedefe ulaşmasında en büyük zorluğun, ısı kalkanları olduğunu ifade ediyor.
Starship, Dünya’ya dönüş sırasında atmosferde aşırı hızlarla hareket eder. Bu hızlı hareket, aracın dış yüzeyinde büyük sıcaklık artışlarına yol açar ve bu da alevlerin oluşmasına neden olabilir. İşte bu kritik noktada, yörünge ısı kalkanı devreye girerek aracın yanmadan güvenli bir şekilde yere inmesini sağlıyor. Ancak, günümüze kadar hiçbir uzay şirketi, tamamen yeniden kullanılabilir bir ısı kalkanı geliştirmeyi başaramadı.
Isı Kalkanı Sorunu
SpaceX, ısı kalkanı sorununu henüz tam anlamıyla çözemedi. Musk’ın açıklamalarına göre, şirketin kullandığı ısı kalkanı, son derece ince cam lifleri ve alüminyum oksit (safir) fiberlerinden oluşuyor. Bu malzemeler yüksek sıcaklıklara dayanıklı olsalar da, aynı zamanda son derece kırılgan bir yapıdadır. Isı kalkanının yüzeyi, özel kaplamalarla güçlendirilmiştir. Bu kaplamalar, sıcaklığa karşı dayanıklılığı artırmakla kalmaz, aynı zamanda yapının bütünlüğünü korumaya da yardımcı olur.
Ancak, aracın fırlatma ve yeniden giriş aşamalarında yaşadığı sarsıntılar, bu kırılgan yapının çatlamasına veya kırılmasına neden olabiliyor. Isı kalkanının montajı sırasında ortaya çıkan başka bir zorluk da, aracın çeşitli bölgelerinde meydana gelen genleşme ve büzülme etkileridir. Starship’in yakıt tankları, aşırı soğuk kriyojenik yakıt yüklendiğinde büzülürken, atmosfere yeniden girişte sıcaklık arttıkça genleşiyor. Bu sıcaklık dalgalanmaları, ısı kalkanı panelleri arasındaki boşlukları yüzde 10-20 oranında değiştirebiliyor. Eğer paneller uç uca yerleştirilirse, bu genleşme çatlaklara yol açabilir.
Musk, ısı kalkanı için doğru malzeme kombinasyonunu bulmanın son derece karmaşık bir süreç olduğunu vurguluyor. Malzemelerin moleküler düzeyde mükemmel bir yapıya sahip olması ve kusursuz bir şekilde monte edilmesi gerekiyor. “Bu, daha önce hiç kimsenin çözemediği çok zor bir problem.” diyen Musk, SpaceX’in bu engeli aşmak için yoğun çalışmalarına devam ettiğini belirtiyor.
