Enerji üretiminde yüksek verim sağlanabilen nükleer santrallerin çevreye olan etkileri pek çok zaman endişelere yol açabiliyor. Fakat araştırmacılar, kullanılması devam etmeyen nükleer atıklardan elmas batarya üretmeyi başardı.
İngiltere’de bulunan bazı araştırmacılar, nükleer santrallerde kullanım imkanı olmayan malzemleri geri dönüştürerek teknolojik elmas bataryalar üretmek için çalışmalar sürdürüyorlar. Bu karbon türüne sıkıştırma işlemi uygulayarak elmas üretmeye de kimyasal buhar çökeltme ismi veriliyor.
İngiltere’de bulunan araştırmacılar, Gloucestershire’de bulunan terk edilmiş Berkeley Tesisi’nde çalışmalarını sürdürecekler. İngiltere’deki ilk kurulan nükleer santrallerden biri olan Berkeley Tesisi, 1989’da kullanıma kapatılmıştı.
Araştırmacılar, 30 sene önce kapatılan tesisin güvenli kısımlarına girebildiler. Bilim insanları, reaktörün bulunduğu kısma güvenli bulmayarak giremese de tesisin alt kısmında bulunan ve kullanılan grafitin depolandığı atık deposuna ulaşabiliyorlar. Çalışmalarda yer alan bir araştırmacı olan Bristol Üniversitesi’nden Tom Scott, elmasta bulunan radyoaktif malzemenin sarmalanarak elmas bataryalar aracılığıyla elektriğe dönüştürülebileceğini belirtti.
Scott, yaptığı açıklamada “Son senelerde radyoaktif çürümeden elektrik üretimi yapabilen ultra düşük güçlü sensörler geliştiriyoruz.” şeklinde konuştu. Elektrik üretimindeki en kritik durumsa tesiste bulunan grafitteki radyoaktif karbon 14 izotopu.
Scott, bataryalar için grafit karbonun elmasa dönüştürülmesinin kullanımı biten nükleer santrallerde gerçekleştirilebileceğini söylüyor. Karbonun 5 bin yıllık yarılanma süresi, elmas bataryalara bihayli uzun bir yaşam döngüsü de sağlıyor. Fakat nükleer santralde kullanılan malzemelerden bu şekilde bir batarya üretilmesi akla ilk olarak radyoaktiviteyi getiriyor. Fakat radyoaktivitenin elmasta sıkıştırılma işlemi olması bu konudaki güvenliği artırıyor.
Scott, ekibin ilk üretilen elmas bataryaların volkanlarda kullanıldığını ve ekstremofil bataryanın çok kullanışlı bir malzeme olduğunu söyledi. Bu bataryaların en mühim kullanım alanlarından birisi de uzay uçuşları olabileceği düşünülüyor.
Bu küçük pillerin özellikle dünya dışında oldukça büyük kullanım potansiyelleri bulunmakta. Bu tür piller aracı bağlara, bir kondüktöre veya kablo bağlantılarına olan ihtiyacı da bulunmuyor. Yalnızca düşük, sürekli elektrik akımı üreten kimyasal reaksiyon yeterli oluyor.
Bu tür tesislerin, nükleer silah yakıtı malzemelerinin üretimi için de kullanılması amacıyla başka bir ismi de bulunuyor: besleyici reaktör. Bu reaktörlerin ilki, 1951’de Amerika Birleşik Devletleri’nde meydana geliyor ve Nükleer Çağın ilk kurulduğu zamanlarda dünyanın her yerine yayılıyor.
Kaynak: https://www.popularmechanics.com/science/a30613776/nuclear-waste-diamond-battery/
Yorumlar