Uzun bir süredir dünya endüstrisinde bir çok farklı hareket ve zorlanma altında çalışan metal parçalar kullanılmaktadır. Kullanılacakları yerlere göre öncesinden bu parçaların mühendislik hesaplamaları, geometrik tasarımları, malzeme seçimi gibi çalışmaları yapılır. Fakat metallerde zamanla ortaya çıkan, ve normalde tasarımları gereği sahip olmaları gereken dayanımı gösterememelerine neden olan bir durum vardır. Yorulma!
Metal parçaların kullanıldıkça normalde dayanabilecekleri yüklere karşı koyamayacak hale gelmelerine yorulma denir. Özellikle dinamik(değişken) yük,titreşim,darbe gibi zorlayıcı etkiler altında çalışan parçalar zamanla yorulmaya maruz kalırlar ve bu parçalar beklenmedik bir şekilde kırılabilir.
19.yüzyılın sonlarına doğru tren vagonu akslarında meydana gelen kırılmaları araştıran alman mühendis August Wöhler, metallerdeki bu yorulma durumunu ortaya çıkarmıştır.
Metal yorulmasının keşfinden sonra yorulma süresini tespit etme,uzatma yönünde çalışmalar yapılmıştır. Farklı alaşımların kullanılmasının yanı sıra Wöhler Eğrisi kullanımı da yapılan önemli çalışmalar arasındadır.
Eğride de görüldüğü gibi, kopma gerilmesinin altında da olsa,parça bir gerilmeye belirli bir “N” tekrarınca maruz kaldığı zaman yorulmadan kaynaklı kopma gerçekleşmektedir. Eğrinin gittikçe belirli bir gerilme değerine yaklaşarak sonrasında düz devam etmesinden,bu gerilmenin altındaki gerilmelerde parçanın sonsuz tekrar sayısında zorlanmaya mukavemet gösterebileceği varsayılır ki bu bölgeye “sürekli mukavemet bölgesi” denir.
Yapılan deneysel çalışmalarla oluşturulan tablolar,eğriler,standartlar metal parçaların yorulma ömürlerinin hesaplanmasında çok büyük önem taşımaktadır.Bunun yanında,yorulmaya maruz kalmış parçanın tekrar eski haline getirilemeyeceği,ve yorulmanın hala günümüzde önemini koruyan bir konu olduğu gerçeği de unutulmamalıdır.
Bisiklet fren sistemlerinin tarihsel gelişimi, teknoloji ve tasarım yeniliklerinin bir özeti gibi düşünülebilir. İlk bisikletlerde,…
Çin merkezli MingYang, rüzgar enerjisi sektöründeki liderliğini göstermeye devam ediyor. Firma, son zamanlarda dünyanın en…
Sodyum, lityuma kıyasla daha bol miktarda bulunmasıyla dikkat çekiyor ve batarya teknolojileri bu potansiyeli keşfetmek…
Giysilerimizin yıkandığında boyutlarının küçülmesi, genellikle üzücü bir deneyim olabilir. Ancak tüm giysileri, etiketlerinde belirtilen bakım…
Avusturya'nın Linz şehrinde bulunan Johannes Kepler Üniversitesi'nden araştırmacılar, avuç içi boyutlarındaki dronelara ultra ince ve…
Güney Kore'nin Pohang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden bir ekip, su altında ilerleyebilen ve gerektiğinde dibe…