Mars Tozu ve Sağlık Üzerindeki Etkileri
GeoHealth dergisinde yayımlanan bir makaleye göre, Mars yüzeyindeki tozların akciğer hastalıkları ve görme sorunlarına yol açabileceği öne sürülüyor. Bu toz, Ay tozuyla benzer özellikler taşıyor; son derece ince yapıda ve elektrik yüklü olması nedeniyle son derece rahatsız edici bir hale geliyor. Elektrostatik etkisi sayesinde her yüzeye yapışabilen bu tozdan kurtulmak oldukça zorlaşıyor.
Uzay Doktorlarından Acil Uyarı
Apollo astronotlarının bu soruna aşina olduğu bilinmektedir. Ay’a iniş yaptıklarında, Ay tozunu temizlemek neredeyse imkansızdı; bu toz, uzay giysilerinin her cebine girmekteydi. Özellikle astronot-jeolog Harrison Schmitt’in 1972 yılında Apollo 17 görevi sırasında yaşadığı öksürük krizi ve alerji vakası oldukça meşhurdur. Schmitt, açık yüzeyden uzay aracına döndüğünde kaskını çıkardığında bu tozu solumuş ve ciddi rahatsızlıklar yaşamıştır. Astronotlar, Ay tozunun barut gibi bir kokuya sahip olduğunu belirtmişlerdir.
Bu nedenle, uzay doktorları Mars’ta sıkça görülen toz fırtınalarının yarattığı sağlık sorunları üzerine düşünmekte ve bu tozlarla nasıl başa çıkacaklarını araştırmaktadır. Mars tozunun sadece demir oksit değil, aynı zamanda kuvars, silisyum dioksit, perkloratlar ve hatta arsenik gibi zararlı maddeler içerdiği açıklanmaktadır. Uzmanlar, madencilik sektöründe çalışan işçilerin yeryüzündeki silisyum dioksit tozuna maruz kaldıklarında ciddi sağlık sorunları yaşadıklarını, silikozis hastalığına yakalandıklarını ve akciğerlerinde iltihaplı reaksiyonlar geliştiğini hatırlatıyor. Bu durum, akciğer dokusunda skarlaşmaya yani fibrozise yol açmakta ve bunun sonucunda bronşit ve tüberküloz gibi hastalıklar da ortaya çıkabilmektedir.
Uzay Araştırmalarında Sağlık Önlemleri
Uzmanlar, acil durumlarda Ay’daki astronotların Mars’taki meslektaşlarına göre çok daha iyi koşullarda olduğunu vurgulamaktadır. Dünya ile Ay arasında sadece üç günlük bir yolculuk varken, Mars’a ulaşmak ve geri dönmek altı ila dokuz ay sürmektedir. Bu nedenle, Kızıl Gezegen’in gelecekteki kaşiflerinin sağlık sorunlarından en az şekilde etkilenmelerini sağlamak için önceden gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Uzmanlar, şu önerilerde bulunuyor:
- Konut modüllerinde ve genel olarak kapalı alanlarda etkili hava filtreleme sistemleri sağlanmalıdır.
- Her türlü aerosol ve antistatik malzeme kullanılmalıdır.
- Astronotlara ayrıca yeterli miktarda C vitamini ve iyot takviyesi yapılmalıdır; bu takviyeler krom ve perkloratların olumsuz etkilerine karşı koruyucu olacaktır.
Peki, siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
