Hidrojen, temiz bir yakıt olarak büyük bir potansiyele sahip olmasına rağmen, günümüzde üretiminin büyük bir kısmı fosil yakıtlarla gerçekleştirilmektedir. Ancak, yeni bir araştırma, dağ sıralarının büyük doğal hidrojen rezervlerine ev sahipliği yapabileceğini gösteriyor. GFZ Helmholtz Jeoloji Bilimleri Merkezi’ndeki bilim insanları, hidrojenin doğal jeolojik süreçlerle oluşabileceğini keşfetmişlerdir.
Araştırmacılar, levha tektoniği modellemeleri yaparak, sıra dağların hidrojen sıcak noktaları olabileceği sonucuna varmışlardır. Pireneler, Alpler ve Himalayalar gibi dağlık bölgelerin hidrojen potansiyelini artırabileceği düşünülmektedir. Modelleme sonuçları, derin manto kayalarının yüzeye yakın olduğu dağ sıralarındaki alanların doğal hidrojen üretimi için oldukça umut verici yerler olduğunu ortaya koymaktadır.
Çalışma, hidrojenin manto kayalarının suyla etkileşime girmesi sonucu yeni mineraller ve hidrojen gazı üretildiği bir süreç olan serpantinleşme ile büyük miktarlarda üretilebileceğini göstermektedir. Bu olay, normalde yerin derinliklerinde bulunan manto kayalarının, milyonlarca yıl süren tektonik aktiviteler sonucunda yüzeye yakın hale gelmesiyle gerçekleşir. Manto kayalarının yüzeye yaklaşması, esas olarak iki ana tektonik ortamda gerçekleşmektedir:
- Riftleşme: Kıtaların ayrılması, örneğin Atlantik Okyanusu’nun oluşumu.
- Dağ Oluşumu: Kıtaların çarpışması, örneğin Pireneler ve Alpler.
Ayrıca, modelleme, serpantinleşme sürecinin rift havzalarına kıyasla dağ sıralarında çok daha verimli olduğunu da ortaya koymaktadır. Basitçe ifade etmek gerekirse, dağlar, rift bölgelerine göre yılda 20 kat daha fazla hidrojen üretebilir. Bunun temel nedeni, dağların optimum sıcaklık, bol su kaynağı ve uygun rezervuar kayaları gibi ideal koşulları sağlamasıdır; bu durum, doğal hidrojen üretimi ve depolanmasını oldukça verimli hale getirmektedir.
Keşif Çalışmaları ve Gelecek Potansiyeli
İlginç bir şekilde, çalışma, dağ sıralarının hidrojen birikimi için uygun rezervuar kayaları (örneğin kumtaşı) sunduğunu ve bu birikimlerin sondaj yoluyla elde edilebileceğini belirtmektedir. Doğal hidrojenin izlerinin bulunduğu Pireneler, Alpler ve Balkanlar gibi bölgelerde keşif çalışmaları halihazırda devam etmektedir. Hidrojen, yalnızca yan ürün olarak su üreten temiz yanma özelliği sayesinde uzun zamandır umut vadeden bir yeşil yakıt olarak kabul edilmektedir.
Özellikle havacılık, deniz taşımacılığı ve çelik üretimi gibi alanlarda hidrojenin gelecekte yoğun bir şekilde kullanılacağı beklenmektedir. Bu kapsamda, doğal hidrojen kaynaklarının keşfi, sürdürülebilir enerji geçişi için büyük bir adım olabilir.
