Havacılık Üretiminin Karmaşıklığı
Az sayıda endüstri, havacılık kadar üretim sürecinin öncü noktasında yer aldığını iddia edebilir. Daha yeni ve gelişmekte olan endüstriler (örneğin, mikroişlemciler) ya da daha yüksek üretim hacmine sahip sektörler (otomotiv veya tüketici ürünleri gibi) olsa da, hiçbiri havacılığın sunduğu ileri teknoloji ve en katı kalite ile güvenlik standartlarına uyum zorunluluğu ile karşılaştırılamaz. Havacılık üretimi, detaylara özen gösteren bireyler için, sabırsız olanlar ya da yenilik için riski göze alanlar için değil, daha ziyade titizlikle çalışan, güvenilirliğin önemini kavrayan ve belki de en önemlisi, bürokratik süreçlere yüksek tolerans gösterenleri ödüllendiren bir alandır.
Düzenleyici Çerçeve
Birçok endüstri, teknolojik ilerlemenin öncüsü olduğunu savunabilir, ancak az sayıda endüstri, havacılıkta görülen düzeyde düzenlemelere tabidir. Uluslararası Silah Ticareti Düzenlemeleri (ITAR) buna önemli bir örnektir. ITAR, hassas askeri teknolojilerin Amerika Birleşik Devletleri’nde kontrol edilmesine yönelik kuralları kapsamaktadır ve yalnızca fiziksel bileşenlerin değil, bu bileşenler hakkında mevcut bilgilerin de ABD vatandaşı olmayan kişilere aktarılmasını engellemektedir. Ticari uçak bileşenleri genellikle askeri versiyonlarda da kullanılabildiği için ITAR, havacılık üretiminin geniş bir kısmına uygulanmaktadır. En temel düzeyde, ITAR uyumu, bir üreticinin çalışanlarının ABD vatandaşı olmasını ya da belirli ikamet kriterlerini karşılayarak ve yabancı etkiden arındırılmış olduğunu kanıtlayarak muafiyet kazanmasını gerektirir. Bu durum, bir şirketin tedarikçilerini de kapsayabilir ve havacılık üretiminde tedarik zincirinin yönetimini son derece karmaşık hale getirir.
Federal Havacılık Dairesi (FAA) Düzenlemeleri
Federal Havacılık Dairesi (FAA) de tip sertifikasyonu yoluyla havacılık üretimini düzenler; bu sertifikasyon, bir uçağın ve tüm bileşen parçalarının tasarımının, havada uçabilirlik, gürültü, yakıt tüketimi ve egzoz emisyonu standartlarına uyum temelinde onaylanmasını kapsar. Federal Düzenlemeler Kanunu’nun Başlık 14’ü altında, tip sertifikası sahipleri:
- Herhangi bir üretim tesisinin konumunda yapılacak değişiklikler için FAA onayı almak zorundadır.
- Üretim tesislerinde denetimleri, uygunluğu veya ürünün havada uçabilirliğini etkileyebilecek değişiklikleri yazılı olarak FAA’ya derhal bildirmek zorundadır.
- Üretim sahasında, ürün ve üretim spesifikasyonlarıyla ilgili verileri, boyutları, malzemeleri ve işlemleri dahil olmak üzere korumak zorundadır.
- Her ürünün FAA tarafından denetlenebilir olmasını sağlamak ve tamamlanan denetim ve testlerin kayıtlarını en az beş yıl (kritik bileşenler için on yıl) boyunca saklamak zorundadır.
- Ürünleri federal düzenlemelere uygun olarak işaretlemek zorundadır.
- Onaylanmış uçuş test prosedürleri oluşturmak ve yakıt ile yağ tüketimi ile güç özelliklerini belirlemek için test koşulları gerçekleştirmek zorundadır.
- Her ürünün onaylı tasarıma uygun olmasını ve güvenli çalışma koşullarında olmasını sağlamak için bir kalite sistemi oluşturmak ve yazılı olarak tanımlamak zorundadır.
Kalite Standartları ve AS9100
Havacılık endüstrisinde çalışan üreticilere uygulanan düzenleyici talepler, uymaları gereken sıkı kalite standartlarıyla el ele gitmektedir. Havacılık üretimindeki kalite standartlarının merkezinde, kalite yönetim sistemleri (QMS) için ISO 9000 ailesine dayanan AS9100 bulunmaktadır. En son versiyonu olan AS9100D, ISO 9001:2015 QMS gereksinimlerini, havacılık ve savunma endüstrilerine özgü izlenebilirlik, süreç kontrolü ve dokümantasyon gibi ek gereksinimlerle birlikte içermektedir. AS9000’in tanıtılmasından önce, yani AS9100’ün öncesinde, havacılık üreticileri genellikle ISO 9001’i, Boeing’in D1-9000 gibi bir dizi iç gereksinimle birlikte kullanmaktaydılar. AS9000, 1997 yılında büyük Amerikan havacılık üreticileri tarafından geliştirilmiş, AS9100 ise iki yıl sonra küresel bir standart olarak yayımlanmıştır. O zamandan beri standart dört kez güncellenmiştir.
Havacılık Üretiminde Fark Yaratmak
AS9100A, yeni ISO 9001 ile aynı zamanda yayınlandı ve yeni ISO standardı ile uyumlu bir güncellenmiş QMS modelini içermekteydi. AS9100B, 2004 yılında ISO 9001: 1994’ten kalma modelin kullanımına izin veren bölümü kaldırmak için yayımlandı. AS9100C, 2009 yılında yayımlandı ve AS9100 sertifikalı tedarikçiler tarafından tekrarlanan geç teslimatlar veya uygun olmayan ürün teslimatlarına yanıt olarak değişiklikler içermekteydi. Bu nedenle, risk yönetimi için yeni denetim standartlarını içeren yüksek gereksinimler getirilmiştir. AS91XX ailesindeki diğer önemli standartlar arasında, özellikle distribütörlere ilişkin olan AS9120 ve ilk parça muayene raporlarıyla ilgili olan AS9102 bulunmaktadır.
Havacılık üretimi, mühendislerin detaylara olan dikkatleriyle tanınmasına rağmen, başka bir seviyede işler. Uluslararası ve yerel düzenlemelere uymaktan, havacılık QMS’nin yüksek standartlarını karşılamaya kadar, havacılık endüstrisinde bir üretim mühendisi olarak başarı, ciddi bir adanma ve özveri gerektirir. Elbette, havacılık üretiminin standartlarını ve düzenlemelerini karşılamak, aslında sadece başlangıç noktasıdır. Gerçek zorluk, havacılığı yüksek teknoloji endüstrisi yapan malzemeler, makineler ve süreçlerden kaynaklanmaktadır.
