Güneş Patlaması: X2.0 Sınıfı Olayı
Güneş, geçtiğimiz hafta sonunu etkileyici bir olayla kapattı. Pazar günü öğleden sonra meydana gelen güçlü bir X2.0 sınıfı güneş patlaması, Pasifik Okyanusu üzerinde radyo kesintilerine yol açtı. 24 Şubat Pazar günü, Türkiye saatiyle 22:27’de, Güneş’in kuzeybatı kenarında bulunan AR 4001 adlı güneş lekesi, bu güçlü patlamayı üretti. Patlama, beraberinde yüksek miktarda ultraviyole (UV) radyasyon getirdiği için Pasifik bölgesinde kısa dalga radyo sinyallerinde kayıplar yaşandı.
Güneş Patlamalarının Anlamı
Güneş patlamaları, güçlerine göre dört ana sınıfa ayrılmaktadır: B, C, M ve X. En zayıf olanı B sınıfıdır, X sınıfı ise en güçlü olanı temsil etmektedir. Her bir sınıf, bir öncekinden on kat daha güçlü kabul edilmektedir. Bu olayda meydana gelen X2.0 patlaması, X sınıfı içinde orta seviyede güçlü bir patlama olarak değerlendirilmektedir.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’ne (NOAA) bağlı Uzay Hava Tahmin Merkezi (SWPC), bu durumu R3 (“Güçlü”) kategorisinde değerlendirdi. Bu ölçüm, “Aşırı” (R5) ve “Şiddetli” (R4) seviyelerinin altında, ancak önemli etkiler yaratabilecek bir düzeyde olduğunu göstermektedir.
Bilim insanları, bu patlamanın Dünya’ya yönelik bir koronal kütle atımı (CME) üretmediğini ve dolayısıyla doğrudan bir etki yaratmayacağını belirtiyor. Ancak patlama, Güneş’i gözlemleyen uzay teleskopları tarafından kaydedildi ve ortaya çıkan plazma ile manyetik alanın uzaya doğru fırladığı gözlemlendi. Eğer CME, Dünya’ya doğru yönelseydi, bu durumda güçlü manyetik fırtınalar meydana gelebilir, enerji altyapılarında aksaklıklara yol açabilir ve kutup ışıklarını (aurora) daha düşük enlemlerde bile görünür hale getirebilirdi.
NOAA uzmanları, hafta ortasına kadar benzer şiddette başka patlamaların meydana gelme ihtimalinin düşük olduğunu ancak Güneş üzerindeki aktivitelerin yakından takip edildiğini ifade etti.