Droneların Bambaşka Hali; Sürü Dronelar

Öncelikle “drone” kelimesine Türkçe olarak bilgisayar kelimesi gibi yaygınlaşacak bir karşılık bulunması temennisi ile yazıya başlıyorum.

Dronelar günümüzde gelişimini çok hızlı sürdürmüş ve farklı alanlarda kullanımı çok hızlı bir şekilde yayılmıştır. Daha çok görüntü eldesi ve kayıt altına alma gibi amaçlarla dronelar artık teknolojinin önemli bir parçası durumundadır.

Askeri amaçla da dronelar sivil kullanıma benzer amaçlarla düşman unsurunu tespit gibi kritik durumlarda TSK dahil olmak üzere birçok ülke tarafından aktif kullanılmaktadır. Savunma sanayi firmaları droneların daha aktif kullanımı hakkında Ar-Ge çalışmalarını sürdürürken ortaya farklı bir konsept çıktı. “Sürü halinde koordineli hareket eden dronelar”.

Intel firması 2018 kış olimpiyatları açılış seramonisinde 1200 drone kullanarak harika bir senkronize bir gösteri sergilemiştir.

Askeri anlamda ise belli bir sayıda drone grubu nakliye ya da savaş uçağından bırakılıp hedefe ani saldırı veya yüksek görüntü kazanımı sağlanması amaçlanmaktadır. Dronelar havada birbirlerini engellememek için senkronize olarak çalışması gerekmektedir. Yüzlerce dronenun hareket kabiliyeti hızlı ve etkili olması amaçlanmaktadır. “Kamikaze” tarzında drone saldırısında karadan savunma mekanizmaları yüzlerce drone karşısında etkisiz kalabilecek olması hava savunma sistemlerinin geleceğini sorgulanmasına sebep oluyor.

Başta ABD ve Çin bu teknoloji üzerinde derin çalışmalar yapmaktadır. Fakat sürü dronelarda en büyük sorun yüzlerce dronenun tek bir merkezden kontrolünun imkansızlığıdir. Bu yüzden sürü dronelar amaçları doğrultusunda otomatik olarak çalışması gerekmektedir. Bu durum sürü dronelar için şimdilik en önemli sorun gibi gözüküyor.

Genel olarak oldukça makul maliyetlere sahip olan bu teknoloji şimdilik orduların envanterinde bulunmuyor fakat ABD Savunma Bakanlığı 2017 yılı başlarında ağırlığı yaklaşık 300 gram olan 11 cm uzunluğundaki 103 adet “mikro dronedan” oluşan sürünün F-18 uçağından bırakılarak başarılı bir test yaptığını duyurmuş bu haber istihbarat toplamada devrim olarak nitelendirilmişti. Pentagon, MIT üniversitesi ile ortak çalışmalarını yürütüyor.

Ülkemizde ise 3 farklı platform olarak çalışmalar yapılmış ve İdef2017 fuarında “Alpagu, Kargu ve Togan” droneları sergilenmiştir.

Alpagu 3700 Gr ağırlığında 5 km menzilde 10 dakika havada kalarak hem görüntü hem kamikaze saldırısı olarak kullanılabilir.

Kargu Eski Türkçe’de dağ başında düşmanı gözetlemek için kullanılan kule anlamına gelmekte olup döner kanatlı bu insansız araç lazer işaretleme, gözetleme ve küçük hedef imhası gibi hedeflerde kullanılabiliyor.Ağırlığı 6300 Gr ve menzili 5 km.

Togan ise 30 kata kadar optik yakınlaştırma ile hareketli hareketsiz hedef tespitinde bulunabiliyor. Togan’ın en önemli özelliği ise birden fazla Togan havalandığında kendi aralarında görev paylaşımı yapabilecek algoritmaya sahip olması.

İleride bu üç drone gurubunun birlikte hareketi ile sürü drone prensibi şeklinde çalışması amaçlanmaktadır.