Donald Trump’ın Ek Gümrük Vergileri ve Etkileri
ABD Başkanı Donald Trump, dün tartışmalara neden olan bir karara daha imza atarak, tüm ülkelere ek gümrük vergisi getirdi. Bu yeni düzenleme kapsamında, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu birçok ülkeye taban oranı olan yüzde 10 uygulanırken, ticaret savaşı açısından daha kritik olarak değerlendirilen Çin (%54) ve Tayvan (%32) gibi ülkelere yüksek oranlarda gümrük vergileri getirildi. Trump’ın bu açıklamasının ardından, ek vergilerin özellikle teknoloji şirketleri üzerinde yıkıcı sonuçlar doğurabileceği endişeleri gündeme geldi.
Gerçekten de, bu kararın etkilerini daha ilk günden hissetmeye başladık. Ek vergilerin duyurulmasının ardından NASDAQ borsasında önemli bir düşüş yaşandı. “Muhteşem Yedili” olarak adlandırılan Alphabet (Google), Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia ve Tesla toplamda 1 trilyon dolar değer kaybetti. Özellikle Apple, yüzde 9 oranında değer kaybederek son beş yılın en büyük düşüşünü yaşadı. Amazon da benzer şekilde yüzde 9 değer kaybederken, Nvidia hisseleri yüzde 7 oranında düştü. NASDAQ genelinde ise toplamda yüzde 6’lık bir küçülme gerçekleşti.
Yüksek Gümrük Vergilerinin Yapay Zeka Üzerindeki Etkisi
Donald Trump’ın getirdiği ek gümrük vergileri, özellikle Çin, Tayvan ve Vietnam gibi ülkelere uygulanan yüksek oranlar, teknoloji dünyası için kritik olan birçok ürün ve kaynağın maliyetini bir anda artırdı. Kıymetli minerallerden çeliğe kadar tüm materyallerin maliyetleri aniden yüzde 50 oranında yükseldi. Bu artışın, akıllı telefonlardan elektrikli otomobillere kadar neredeyse her teknolojik ürünü etkilemesi bekleniyor. Ancak özellikle yapay zeka odaklı girişimlerin bu durumdan olumsuz etkileneceği düşünülüyor.
Yapay zeka yarışında öne geçmek isteyen şirketler, DeepSeek ve Alibaba gibi rakiplerin de dahil olmasıyla birlikte, veri merkezlerine yüz milyarlarca dolar yatırım yapmayı planlıyordu. Ancak Trump’ın açıkladığı ek vergiler, bu veri merkezlerini kurmanın ve işletmenin maliyetlerini aniden artırdı. Zira bu merkezlerde kullanılan çiplerin büyük bir kısmı Tayvan, Vietnam ve Tayland gibi ülkelerden ithal ediliyor. Dolayısıyla, bu durum maliyetlerin bir anda artması anlamına geliyor.
Bu gelişmeler, yapay zeka alanındaki yatırımları yeniden sorgulatmaya başladı. Şu anda bazı şirketlerin bu konuda geri adım attığına dair işaretler görmeye başladık. Bunun ilk örneklerinden biri Microsoft oldu. Endonezya ve Avustralya gibi farklı bölgelerde veri merkezleri kurmak için 80 milyar dolar bütçe ayıran Microsoft, bu yatırımlarını şu anda askıya almayı tercih etti. Microsoft, veri merkezlerine ayırdığı 80 milyar dolarlık bütçeyi kullanmaktan vazgeçmediğini belirtse de, yatırımların yavaşlatılması, veri merkezleri için belirlenen yol haritasının gözden geçirildiğini gösteriyor.
Üstelik Microsoft bu konuda yalnız değil. Trump’ın ek vergileri, yurtdışı ile bağlantılı yatırımları riskli hale getirmiş durumda. Bu durumun, özellikle yeni veri merkezlerinin kurulmasını yavaşlatacağı düşünülüyor. ABD ile Çin arasındaki yapay zeka yarışında bu kararların nasıl bir etki yaratacağını zamanla göreceğiz, ancak mevcut durumda bu kararın ABD’nin ilerlemesini yavaşlattığı aşikar.
