Çin’in Nükleer Enerji Atılımı
Çin, enerji dönüşümünde büyük adımlar atmaya ve dünya sahnesinde önemli bir oyuncu olmaya devam ediyor. Ülkenin ilk 3. nesil yerli nükleer reaktörü olan Hualong One, Zhangzhou Nükleer Enerji Santrali’nde şebekeye bağlandı. Fujian eyaletinde bulunan bu reaktör, toplamda 168 saat süren başarılı bir operasyonun ardından devreye alındı. Hualong One, tamamen Çin tarafından geliştirilmiş bir teknoloji olarak dikkat çekiyor.
Küresel Liderlik Hedefi
Çin, nükleer enerji alanında küresel liderliğe oynamakta. Dünya genelinde çalışan nükleer santrallerin büyük bir kısmı 2. nesil reaktörlerden oluşuyor. Bununla birlikte, 3. nesil teknolojiler, daha güvenli, verimli ve çevre dostu bir alternatif sunarak enerji sektöründe devrim yaratma potansiyeline sahip. Çin, 33 adet Hualong One reaktörünün işletimde ya da inşa aşamasında olduğunu duyurarak bu alandaki liderlik hedefini pekiştiriyor. Çin Ulusal Nükleer Kurumu (CNNC), “Şu anda yurtiçi ve yurtdışında işletmede ve yapım aşamasında olan Hualong One ünitelerinin toplam sayısı 33’e ulaştı ve bu da onu dünyada işletmede ve yapım aşamasında en fazla sayıda üniteye sahip üçüncü nesil nükleer güç teknolojisi haline getirdi” açıklamasında bulundu.
Karbon Nötr Hedefi
Çin, 2060 yılına kadar karbon nötr olma hedefine ulaşmak için kararlı adımlar atıyor. Bu bağlamda, kömür bazlı enerji kaynaklarına olan bağımlılığı azaltmayı hedefleyen temiz enerji projelerine büyük yatırımlar gerçekleştiriliyor. Yenilenebilir enerji yatırımları konusunda inanılmaz bir hızla ilerleyen Çin, devasa güneş, rüzgar ve hidroelektrik tesisleri inşa ederken, nükleer enerji alanında da önemli ilerlemeler kaydediyor.
Hualong One’ın Etkisi
Hualong One reaktörleri, yıllık olarak 8,16 milyon ton karbondioksit salınımını ve 3,12 milyon ton kömür tüketimini azaltarak iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir rol oynayacak. Zhangzhou Nükleer Enerji Santrali, toplam altı Hualong One reaktörü ile dünyanın en büyük Hualong One enerji üssü olma yolunda ilerliyor. İlk ünite devreye alınırken, ikinci ünite için 2025 yılında faaliyete geçmesi planlanıyor. Proje için toplam 14 milyar dolarlık (yaklaşık 100 milyar yuan) bir bütçe ayrılmış durumda. Tesis tam kapasiteyle faaliyete geçtiğinde, 6 milyon insanın enerji ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde bir üretim kapasitesine sahip olacak. Bir Hualong One nükleer güç ünitesi yılda 10 milyar kilowatt-saat elektrik üreterek, yaklaşık 1 milyon kişinin elektrik ihtiyacını karşılayabilir.
ABD ve Çin: Nükleer Yarışta Kim Önde?
Dünya Nükleer Birliği’ne göre, dünya genelinde üretilen elektriğin yaklaşık %9’u nükleer enerji santrallerinden sağlanmaktadır. ABD, 2023 yılı itibarıyla 779.000 gigavat saatlik nükleer enerji üretimi ile dünyada lider konumda. Çin ise 406.484 gigavat saat ile bu alanda ikinci sırada yer alıyor. Mayıs 2024 itibarıyla, Çin’in 56 nükleer reaktörüne karşılık ABD’nin 94 operasyonel nükleer reaktörü bulunuyor. Ancak ABD’deki reaktörlerin büyük çoğunluğunun 1970-1990 yılları arasında inşa edilen 2. nesil reaktörler olduğu biliniyor.
Öte yandan, dünya genelinde yeniden nükleer enerjiye dönüş yaşanıyor. Şu anda yaklaşık 60 nükleer reaktör inşası sürerken, 110 reaktörün daha inşası planlanıyor. Geleceğe yönelik olarak, dünya genelinde 90 yeni nükleer reaktör planlanmış durumda ve bunların en az üçte biri veya daha fazlasını Çin’in inşa etmesi bekleniyor. Ayrıca, COP 29 kapsamında nükleer enerji kapasitesini 3 katına çıkaracağına dair taahhütler verildi.