Enerji, günümüz dünyasında vazgeçilmez bir gereklilik olarak her ülkenin gündeminde önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye de bu bağlamda enerji tüketiminin hızla arttığı bir ülke konumundadır. Ekonomik ve sosyal gelişmelerin sürdürülebilirliği için dünya genelinde enerji tüketimi her yıl ortalama %6 oranında bir artış göstermektedir. Ancak, fosil yakıtlar gibi geleneksel enerji kaynaklarının rezervleri giderek azalmakta ve bu durum, enerji arzında ciddi zorluklar yaratmaktadır. Özellikle yakın gelecekte fosil yakıt rezervlerinin yetersiz kalacağı öngörülmektedir. Bu nedenle, alternatif enerji kaynaklarının araştırılması ve geliştirilmesi önem kazanmaktadır.
Türkiye, bu bağlamda yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelme çabalarını artırmaktadır. Ülkemizde dizel motorlu araçlar, toplam araç sayısının %36’sını teşkil etmektedir. Bu durum, her yıl yaklaşık 8,5 milyon ton dizel yakıt üretimi için petrol ithalatına yol açmaktadır. Bunun yanı sıra, ülkemizde her yıl ortalama 2 milyon tona yakın bitkisel kaynaklı atık kızartma yağı oluşmaktadır. Biyodizel, bu atık yağların değerlendirilmesi açısından önemli bir çözüm sunmaktadır.
Biyodizel, organik yağların alkol ve katalizörler ile karıştırılarak dizel yakıta dönüştürülmesi ile elde edilen bir yakıttır. Biyodizel üretiminde, yağlık tohumlardan elde edilen yağlar ile daha önce kullanılmış bitkisel atık yağlar kullanılmaktadır. Bu yağlar, sıvı ya da katı formda olabilir. İşlem sırasında, bu yağlar gerekli alkol (örneğin metanol veya etanol) ile bir araya getirilerek kimyasal reaksiyonlara tabi tutulmakta ve nihai ürün ortaya çıkmaktadır. Bu süreç, çevre dostu bir yakıtın üretilmesini sağlarken, egzoz emisyonlarını da önemli ölçüde azaltmaktadır.
Biyodizelin en büyük avantajlarından biri, yağ içerikli bir yakıt olması nedeniyle motor pistonlarındaki aşınmayı minimize etmesi ve böylece motor performansını artırmasıdır. Bu, daha uzun ömürlü motorlar ve daha az bakım gerektiren araçlar anlamına gelmektedir.
Biyodizel Kullanım Alanları
Biyodizelin motor yakıtı olarak kullanımının ötesinde, birçok farklı alanda da kullanımları mevcuttur. Bunların başlıcaları şunlardır:
- Soba, fener ve diğer ısıtıcı sistemlerde,
- Model uçakların yakıtında,
- Kalorifer kazanlarında,
- Yapışkan kimyasallar, sprey boyalar ve otomobillerdeki istenmeyen boyaların temizlenmesinde (solvent) olarak,
- Motor parçalarındaki yağ ve kurum kalıntılarının temizlenmesinde,
- Çok amaçlı makine yağlayıcısı olarak,
- Tuğla üretimi ve çömlekçilikte,
- Döküm işlemlerinde,
- Araziye ya da suya kazaen dökülen petrol ürünlerinin temizlenmesinde,
- Jeneratör yakıtı olarak,
- İnşaat kalıplarının sıvanmasında,
- Hidrolik sıvı olarak,
- Demiryolu yağlayıcısı olarak,
Sonuç olarak, insanlığın ihtiyaçları arttıkça mevcut kaynakların azalması, alternatif çözümler aramayı zorunlu kılmaktadır. Biyodizel gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi ve kullanımı, bu bağlamda büyük bir önem taşımaktadır. Gelecek dönemlerde, enerji alanında daha çeşitli ve kapsamlı araştırmaların yapılacağı açıktır.