Ahşabın Uzay Keşiflerindeki Rolü
İnsanlık tarihi boyunca, uzak mesafeleri keşfetmek ve yeni ufuklara ulaşmak için ahşap, önemli bir yapı malzemesi olarak kullanılmıştır. Tekerlekler, at arabaları, kalyonlar ve kadırgalar gibi birçok icatta ahşabın sağladığı dayanıklılık ve esneklik, insanlığın ilerlemesine büyük katkı sağlamıştır. Günümüzde ise bilim insanları, ahşabın uzay koşullarına ne kadar dayanıklı olduğunu anlamak amacıyla geliştirdikleri yenilikçi bir projeyi hayata geçirdiler.
LignoSat adı verilen ahşap uydu, Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderilen SpaceX görevinde uzaya fırlatıldı. Bu uydu, gezegenimizden yaklaşık 400 kilometre yükseklikte yörüngeye yerleşecek ve altı ay boyunca uzay şartlarının ahşaba etkisini gözlemlemek için kullanılacaktır. Gözlemleme çalışmalarında, uydunun üzerine yerleştirilen çeşitli enstrümanlar aktif olarak kullanılacaktır.
Proje 2020’de başladı. Kyoto Üniversitesi araştırmacıları ve ahşap sanayi şirketi Sumitomo Forestry, 2020 yılında “uzay ahşabı” geliştirmek amacıyla bir araya gelerek bu projeye start verdiler. 2022 yılında, geliştirilen ilk ahşap örnekleri Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 240 gün boyunca testlere tabi tutulmuştu. Bu çalışmada, Hoonoki adlı bir tür manolya ağacı kullanılmıştır.
Kyoto Üniversitesi’nden Profesör ve Astronot Takao Doi, bu projeye ilişkin yaptığı açıklamada, “Kendi üretebileceğimiz bir malzeme olan ahşap ile uzayda kalıcı yapılar inşa edebilir ve sonsuza dek burada yaşayarak çalışabiliriz.” ifadesini kullanmıştır. Doi, ahşabın uzaydaki kullanılabilirliğini kanıtladıklarında, SpaceX’e yeni projeler sunmayı hedeflediklerini belirtmiştir.
Doi’nin ekibi, ahşap uyduların atmosferde yeniden giriş aşamasında alüminyum oksit parçaları salınmasına neden olmadığını da keşfetmiştir. Uzun vadeli hedefleri arasında, önümüzdeki 50 yıl içerisinde Ay ve Mars’ta ahşap evler inşa etmek için gerekli olan ağaçları yetiştirmek yer almaktadır.
