ABD ile Çin Arasındaki Yapay Zeka Yarışı
Bildiğiniz gibi, ABD ile Çin, yapay zeka alanında adeta bir silahlanma yarışı içerisine girmiş durumda. Bu rekabette kimin üstün geleceğini belirleyen unsurlar arasında, yazılım geliştirmeleri kadar donanım yatırımları da kritik bir rol oynamaktadır. Daha gelişmiş yapay zekaların geliştirilmesi ve uygulanması açısından veri merkezlerinin kurulması büyük önem arz ediyor. Bu durum, dünya genelinde GPU satışlarında büyük bir patlamaya yol açtı. Hem özel sektör hem de kamu girişimleri, GPU’lara büyük bir ilgi gösteriyor.
Nvidia‘nın son dönemdeki dikkat çekici yükselişi de bu gelişmelerin bir sonucu olarak öne çıkıyor.
Çin’in GPU Temin Etmesini Engellemek İçin Ambargo Sıkılaştırılıyor
Ancak ABD’nin, başta Çin olmak üzere birçok ülkeye GPU satışını yasaklama çabaları, önümüzdeki dönemde Nvidia’nın işlerini olumsuz etkileyebilir gibi görünüyor. Çünkü Çin’in ambargoyu aşmak için geliştirdiği yöntemler, giderek daha fazla ifşa olmaya başladı. Çin’in GPU elde etme yolları daraldıkça, Nvidia’nın satış rakamları da olumsuz etkileniyor. Bu durum, şirketin hisse değerini de düşürmeye başladı. Nvidia hisseleri, bu haftaya yüzde 8.7’lik bir düşüşle başladı, böylece şirketin değeri eylül ayından bu yana en düşük seviyesine gerilemiş oldu. Analistler, bunun başlıca nedeninin Çin etrafında yoğunlaşan soruşturmalar olduğunu belirtiyorlar.
Özellikle DeepSeek uygulamasının çıkışının ardından, ABD, Çin’in bu tür yapay zekaları eğitecek GPU’ları nasıl temin ettiğini araştırmaya başladı. Bu kapsamda, Çin etrafında kurulan tedarik ağları da mercek altına alındı. Son haftalarda yürütülen soruşturmalar, Nvidia’nın gelişmiş Blackwell çiplerinin komşu ülkeler üzerinden Çin’e ulaştığını ortaya koydu. Wall Street Journal’ın haberine göre, özellikle Singapur’da faaliyet gösteren şirketler, Çin’in GPU tedarikinde kritik bir rol üstleniyor.
Singapur, DELL ve SMCI’ye Karşı Soruşturma Başlattı
Aslında bu durum, bir süredir bilinmekteydi. Hatta geçtiğimiz ay popüler bir yapay zeka podcast’inde de bu konu gündeme gelmişti. Enerji sorunları nedeniyle veri merkezi kurmayı büyük ölçüde durduran Singapur, buna rağmen Nvidia’dan en fazla GPU alan ikinci ülke konumunda bulunuyor; bu da bu çiplerin nereye gittiği hakkında soru işaretleri oluşturuyordu. Kısa süre öncesine kadar ambargo bu denli sıkı olmadığı için bu duruma göz yumuluyordu. Ancak bu mesele, şimdi ABD için çok daha kritik bir hâl alınca, Singapur üzerindeki baskılar da arttı.
Nitekim Singapur yönetimi, Nvidia’nın en büyük müşterilerinden olan Dell (DELL) ve Super Micro Computer (SMCI) şirketlerine karşı soruşturma başlattı. Her iki şirket de, Nvidia’dan aldıkları çipleri Malezya üzerinden Çin’e aktararak yasadışı yollarla ticaret yapmakla suçlanıyor. Bu suçlamaların ardından Dell’in hisseleri de ciddi bir darbe aldı ve haftaya kayda değer bir düşüşle (%7) başladı. Diğer yandan, SMCI’nin hisseleri de yüzde 13 oranında düştü. Bu iki şirketin yaşadığı değer kaybı, belki Silikon Vadisi için çok anlam ifade etmiyor; fakat özellikle Nvidia’nın yaşadığı düşüş, piyasalarda endişe yaratıyor. Zira sıkılaşan bu ambargo, Nvidia’nın önümüzdeki dönemde ciddi kayıplar yaşamasına sebep olabilir.
