Malzeme Seçiminin Hayatımızdaki Yeri ve Önemi

Her malzemenin kullanımı, bazı seçim unsurlarını gerektirir. Araştırma ve deney malzeme kullanımı için oldukça önemlidir. Ancak bu durum , malzemeyi tek bir sebep ya da özelliği için seçmeye neden olmaz. Çünkü malzeme seçimi her alanda oldukça önemli bir konudur. Günümüzde kullanılan çok geniş bir malzeme spekturumu vardır ve bunun büyük bir çoğunluğunu demir esaslı malzemeler (çelikler) oluşturur. 250 bin kadar farklı malzemeden söz edilmektedir. Bu kadar fazla malzeme arasından seçim yapmak önemli, ancak kolay bir iş değildir. Malzemelerin yapı ve özellikleri hakkında yeterli bilgiye sahip olmak gerekir. Her zaman hayatımızda karşılaştığımız ve kullandığımız bir çok nesne birbirini oluşturan parça ve yapılardan oluşur. Çok sayıda parçanın bir araya getirildiği sistemlerin önemli birer görevleri bulunmaktadır. Parçada kullanılan malzemelerin doğru seçilmesi ve kullanılan ortama uygun olması çok önemlidir. Malzemenin uygunluğu parçanın ne kadar sıklıkla kullanılmasıyla da doğru orantılıdır. Aksi taktirde parça, çalışma koşullarına uyum sağlayamaz ,hatalar büyük boyutlara ulaşır ve malzeme kırılabilir. Bu durumda can ve mal kayıplarına sebebiyet verebilir. Ve bu kayıpların telafisi imkansız olup, geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açabilir. Doğru malzeme seçiminin etkili bir şekilde yapılması hayatımızı kolaylaştırır ve tüm şartlara ,zorlamalara uygun olacak şekilde büyük bir yarar sağlar. Peki malzeme seçimi nasıl yapılmalıdır? Birçok mühendislik çalışmaları gibi malzeme seçimi de aslında bir problem çözme işidir. Ve bu çözüm belirli adımlar ile sağlanır. Bunlar:

1. Problem analizi
2. Alternatif çözümlerin formülasyonu
3. Alternatiflerin geliştirilmesi
4. Karar

Ancak bazı durumlarda çoğu mühendis malzeme seçimini yanlış yapar. Yanlış yapma sebeplerinden en önemlileri:

1. Bu gibi uygulamalarda her zaman bu malzemeler kullanılır.
2. Sadece belirli bazı özelliklerinden dolayı.

Bu sebeplerden dolayı kullanılması gereken yere doğru malzeme seçimi yapılmayabilir. Çünkü her malzemenin özellikleri birbirinden farklılık gösterir. Belirlenen malzemenin önceden deney ve testlere tabi tutulması gerekir. Yapılan testlerin sonuçları malzemenin performansının bir göstergesidir. Malzemenin performansı, çalışma şartlarına uygun bir ortamda tespit edilir. Tüm bu test aşamalarından sonra Malzeme mühendisinin yapması gerekenler:

1. Malzemenin çalışma ve çevre şartlarını dikkate almalı ve bunları listelemelidir.
2. Malzemeden istenilen özellikleri malzeme spekturumu içerisinde inceleyip mühendislik özellikleriyle karşılaştırmalıdır.
3. En iyi sonucu ya da olası çözümü veren doğru malzemeyi seçmelidir.

Mühendis malzemeyi seçerken birden fazla sorumluluğu üstlenir. Malzeme seçimi ,mühendis için bir fikir jimnastiğidir. Ve bu jimnastik göz önüne alınacak genel karakteristik özelliklere dayanır. Malzemelerin davranışı, bileşim, yapı, çalışma koşulları vb. tüm faktörler dikkate alınmalıdır. Ayrıca her malzeme için spesifik özellikler olan mukavemet, süneklik, korozyon direnci vb. nitelikler detaylı olarak incelenmelidir. Sonuç olarak malzeme seçimi ,tasarımdan üretime kadar her aşamada tüm niteliklerin göz önünde bulundurulması sonucu yapılabilecek bir seçimdir.