Kataforez kaplama, Dr. George E. F. Brewer ve Ford Motor Company ekibinin, otomobillerin kaplanması sürecini geliştirmek için 1950’lerin sonunda yaptıkları çalışmalardan beri kullanılmaktadır.
Kataforez kaplama, malzemenin bir boya banyosuna daldırılarak ve bu banyodan bir elektrik akımı geçirilmesi sonucu yüzeyde mikron mertebesinde bir kaplamanın meydana geldiği, elektrokimya prensiplerine göre çalışan, ekolojik açıdan temiz, ekonomik ve üstün korozyon koruması sağlayan bir kaplama yöntemidir. Boyanacak parça devreye katot olarak bağlandığı için kataforez kaplama olarak adlandırılır. Kataforetik elektro kaplama veya katodik elektro kaplama(CED) olarak da adlandırılır.
Kataforez kaplama otomotiv sanayisinde ilk kat (astar) olarak metal yüzeye uygulanır. Kataforez işlemi su bazlı astar boya kaplamasıdır. Kataforez işlemi, korozyon direncinin en üst düzeye çıkarılması gereken zorlu ortamlarda gösterdiği direnç ve son kullanıcıya nihai performans sunması nedeniyle küresel bir ölçüt olarak tanımlanmaktadır.
Kataforez kaplama ile çok kompleks parçalar kaplanabildiği için sanayide sadece otomotiv sektöründe değil pek çok sektörde de kullanım alanı bulmuştur.
Kataforez kaplamanın avantajları;
Kataforez kaplamanın dezavantajları;
Kataforez kaplama prosesi;
Yüzey hazırlama; tüm kaplama proseslerinde olduğu gibi kataforez kaplama yapılacak malzemenin üzerindeki yağın, metal tozunun ve diğer kirliliklerin uzaklaştırılıp kaplamaya uygun hale getirilmesi için standart olarak uygulanan yüzey hazırlama prosesidir.
Elektro-kaplama prosesi; kataforez kaplama banyosu, ultrafiltrasyon (UF) banyoları ve anot sistemi bulunmaktadır. Elektro kaplama prosesleri için en önemli faktör difüzyon kontrol yüzeyindeki pH değişimidir.
Kürlenme prosesi; pişirme fırınından oluşmaktadır ve kullanılan boyanın kürlenme diyagramına göre malzemelerin fırın içerisinde hangi sıcaklıkta ne kadar duracağı belirlenmektedir. Malzemelerin pişirme fırınına girişi son yıkama adımından sonra hiç bekletilmeden yapılmalıdır.
Kataforez astarını oluşturan kimyasal maddeler üç grupta toplanabilir;
• Reçine (%10–20)
• Pigmentler (%0–5)
• Solventler ve katkı maddeleri (%0–5)
Reçine, nihai boya filminin en önemli maddesidir, boyadan beklenen korozyon dayanımı ve UV dayanıklılığı gibi özellikleri sağlar.
Pigment pastalar, özel reçineler, renk veren pigmentler; dolgular ve su-solvent karışımında hazırlanırlar. Renk pigmentleri boya filmine renk, parlaklık ve korozyon dayanımı sağlarlar. Dolgular boyanın doldurma gücünü arttırır ve içlerinde bulunan çeşitli bileşikler sayesinde kaplama reaksiyonunu hızlandırırlar. Dolguların diğer bir önemli özelliği de kataforez sisteminin elemanlarına pasivasyon özelliği vererek korozyona karşı korurlar.
Kataforez sisteminde solvent olarak; saf su, bütil glikol ve fenoksipropanol bulunur.
1-https://kataforeztesisi.com/kataforez-tesisi-nedir
2-Yargıç, A.Ş., Eren, B. & Özbay, N. (2021). Sıcak-Dövme Döküm Malzemelerin Performans Özelliklerini İyileştirmeye Yönelik Kaplama Koşullarının Karşılaştırılması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (21), s. 506-517.
3-Özçanak Tolga. (2008). Kataforez Kaplama Öncesinde Yüzey Hazırlama, Kurutma ve Kaplama Proseslerinin İncelenmesi. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Makine Mühendisliği Anabilim Dalı, Isı Proses Programı.
4-Akbaş, B., Kaya, D., Eyidoğan, M. (2018). Bir Otomobil Montaj Fabrikasının Enerji Tüketim Analizi ve Enerji Tasarrufu Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Mühendis ve Makine Dergisi, (691), s. 85-100.
Türkiye'nin Hızlandırıcı ve Işınım Laboratuvarı (TARLA), sonunda süper iletken elektron hızlandırıcısını aktif hale getirdi. Bu…
Bisiklet fren sistemlerinin tarihsel gelişimi, teknoloji ve tasarım yeniliklerinin bir özeti gibi düşünülebilir. İlk bisikletlerde,…
Çin merkezli MingYang, rüzgar enerjisi sektöründeki liderliğini göstermeye devam ediyor. Firma, son zamanlarda dünyanın en…
Sodyum, lityuma kıyasla daha bol miktarda bulunmasıyla dikkat çekiyor ve batarya teknolojileri bu potansiyeli keşfetmek…
Giysilerimizin yıkandığında boyutlarının küçülmesi, genellikle üzücü bir deneyim olabilir. Ancak tüm giysileri, etiketlerinde belirtilen bakım…
Avusturya'nın Linz şehrinde bulunan Johannes Kepler Üniversitesi'nden araştırmacılar, avuç içi boyutlarındaki dronelara ultra ince ve…