Fren Balataları

Fren balatası nedir?

Otomotiv frenlerinde kullanılan fren balataları birçok maddenin bileşiminden yapılır. Bir fren balatasından istenilen temel özellikler, standartlara uygun aşınma direnci, sürtünme katsayısıdır. Frenleme sırasında sürtünme nedeniyle fren balataları aşırı ısınmaktadır. Aşırı sıcaklık nedeniyle balataların frenleme performansı değişebilmekte veya balatalar mekanik deformasyona uğramaktadır. Fren balatasının performansını etkileyen parametrelerden biriside balatanın homojenliğini sağlamada önemli faktörlerden olan karıştırma süresidir.

Fren balatalarından beklenen özellikler temel olarak

• Her çalışma şartlarında sabit sürtünme performansı,
• Sürtünme katsayısının sıcaklık, fren basıncı ve hızdan bağımsız olması veya sürtünme davranışındaki değişimin az olması,
• Yüksek sıcaklık direnci,
• Yüksek ısı iletkenliği,
• İyi korozyon direnci,
• Yüksek mekanik mukavemet,
• Düşük gürültü seviyesi,
• Hava koşullarından etkilenmeme,
• Balata malzemesinin sağlığa zararsız olması,
• Yüksek aşınma mukavemeti ve karşı malzemede düşük aşınma istenmektedir

Fren balata malzemeleri toz metalurjisi yöntemi ile üretilmektedir. Balata malzemeleri de sırasıyla karıştırıcı, sıcak kalıplama presi ve sinterleme fırınından geçerek üretilir. Kompozisyonu oluşturan malzemeler öncelikle mikserde karışım homojen bir hal alana dek karıştırılır. Karıştırma işlemini takiben karışım malzemeleri preslerde bulunan kalıp boşluğuna eşit ağırlıklarda dökülerek belirli basınçta ve sıcaklıkta kalıplanır. Balata şeklini almış toz karışımın taşlama merkezi ile kalınlık taşlama, pah, kanal açma ve delme işlemleri yapılmakta olup kullanılan makineler her bir balatayı ölçüsel olarak %100 kontrol edebilmektedir. Taşlama sonrası son ölçülerine gelen balatalar Sinterleme fırınının giriş ve çıkış bölümlerinde balata malzemelerinin atmosferdeki oksijenden etkilenmesini önlemek amacıyla bütan gazı ile bir alev perdesi oluşturulur. Ön sinterleme, sinterleme ve soğutma işlemlerini takiben balata malzemesi fırın içerisinde konveyörler üzerinde ilerleyerek sinterlenir. yüzey yakma işlemi araç üzeri alışma sürecini hızlandırır. Fren balatalarında %20 reçine, %15 bakır, %5 alümina %10 Cashew, %5 grafit, %2.5 pirinç tozu ve %42.5 barit kullanılır.

Kaynakça

• http://iats09.karabuk.edu.tr/press/bildiriler_pdf/IATS09_04-03_711.pdf
• https://prezi.com/ydiwfqezzeek/otomotiv-disk-frenlerinde-kullanlan-fren-balatalar-genelli/
• http://www.muhendisce.net/fren-diski-malzemesi-ve-uretimi/