Yapay uydu nedir? Çeşitleri nelerdir?

space

Yapay uydular, insanların uzay boşluğunda var olan gezegen veya gök cisimlerini inceleme ve görüntüleme amaçlı yada iletişim amaçlı ürettikleri insansız araçlardır. Günümüzde geliştirilerek savaş amaçlı kullanımları mevcuttur.

Yapay uyduların çeşitleri ve özellikleri

Haberleşme uyduları: isminden de belli olduğu gibi  tv, radyo, telefon, televizyon, internet vb şeyler için uzaya gönderilmiş uydulardır. Tabi temel olarak yine haberleşmek için kullanılıyorlar. Modern haberleşme uyduları çoğunlukla Alçak Dünya yada Molniya yörüngelerinde kullanılır.

Kısaca alçak dünya yörüngesi ve molniya hakkında bilgi vermek gerekirse;
alçak dünya yörüngesi yer yüzünden gök yüzüne doğru minumum 2000 km uzaklıktadır
Molniya yörüngesi ismini Ruslardan almıştır anlamı ‘yıldırım’ dır. Dış merkezliği yüksek olan, 63.4° eğikliğe sahip eliptik uzay yörüngesidir.

Meteoroloji uyduları: Bu uydular Dünya yada görevlendirildikleri gezegenlerdeki meteorolojik olayları incelemek ve tahmin etmek için kullanılır. (Hava durumu tahmini vs.)

Anti uydu – silah sistemleri: Bu uyduların diğer ismi ‘katil uydu’ olarak geçer. Bu uydular diğer uydu sistemlerini imha etmek amaçlı kullanılır. Başka uyduları vurmak için kinetik enerjili mermiler veya partikül silah sistemlerine sahiptiler.

Kinetik enerjili mermiler patlamak yerine oluşan kinetik enerjiyi kullanarak hedeflerini delip geçmek için üretilmiştir. Bir diğer tanımıyla tank yada özel zırh delicidirler.

Partikül silah sistemleri çok uzun bir konu belki ilerde detaylı bir anlatım yaparım sizin için ama özetle geçeceksek nükleer kimyasal bir silah.

Astronomi uyduları: Uzay boşluğundaki diğer gökcisimlerini incelemek amaçlı kullanılırlar. Son günlerde epey geliştirilmiş olup gerektiğinde gök cisminin üzerine indirilip numune alınılabilir tabi kısmen gerçekleştirilen bir olay bu.

Biyo uydular (Biosatellites): Bilimsel amaçla canlıları taşıyan uydulardır. Günümüzde genelde bakteri taşırlar.

Minyatür uydular: Bu uydular küçük ve hafif oldukları için çok fazla amaç için kullanılabilir.

Seyrü sefer uyduları: Bu uydu bi nevi navigasyon sisteminin temelidir. Dünya üzerinde ki mobil cihazların yerlerini tespit etmek amaçla kullanılır. Bulduğu her mobil cihaza göre konum ve o konum doğrultusundaki bilgileri kayıt edebilme özelliğine sahiptir. Navigasyon sisteminizde ki konum belirle esnasında kısmen yanılsama ile yapılan tarama ve hedef bu uydular sayesinde gerçekleşir.

Gözetleme uyduları: Genelde bu uydular askeri gözetleme amaçlı kullanıldığı için haklarında çok fazla bilgi bulunamaz. Aslında ben araştırdım baya ama hiç bişe bulamadım. Genelde hikayeler anlatan yazılar çıkıyor bişeyler biliyorsanız benide bilgilendirin vesselam.

Gözlem uyduları: Gözlem uydularının üretiminde asıl amaçları harita çizimi yapmak ve Dünya üzerindeki jeolojik değişikleri tespit etmektir.

Doğal uydu: Bir gezegenin etrafında o gezegenin oluşturmuş olduğu doğal yollarla belli bir yörüngede, gezegenin çekim kuvvetiyle dönen gökcismidir. Dünyamızın doğal uydusu Ay gibi.

Uzaya gönderile yapay uyduların ağırlıkları

Yapay uydular günümüzde kullanım amaçları ve faaliyetlerine göre ağırlık ve uzunlukları değişmektedir. Mesela uzaya ilk gönderilen uydu rus uydusu (sputnik1) sadece benden 10 kg ağır (80kg) idi. Tabi günümüzde bu ağırlıkta üretilen uydular mini uydu olarak adlandırılır.

Mesela bizim uzaya gönderdiğimiz ilk uydu  Türksat 1A uydusunun (infilak etmesine rağmen) ağırlığı 1743 kg idi. 2. yolladığımız Türksat 2 uydusunun ağırlığı ise 3060 KG idi. Benim anladığım kadarıyla uydular eğer keşif yada gözetleme amaçlı gidiyorlarsa hafif ama haberleşme ve iletişim amaçlı gidiyorlarsa ağır oluyorlar. Sevgiyle kalın teşekkürler.

Yapay uyduların uzaya yerleştirilmesiyle ilgili videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz.