Bu yazımda, Eskişehir’in Seyitgazi ilçesinde kurulan Eti Maden Lityum Üretim Tesisini, bu üretim tesisinin bizlere ne gibi artılar sağlayabileceğini ve üretilen lityumun nerelerde kullanılacağı hakkında kısa ve öz bir yazıyla anlatacağım.
Lityum, Türkiye’de İlk Defa Yerli Olarak Bordan Üretilecek
Senelerdir konuşulan, muhtemelen gelecek dönemlerde de adını sıklıkla duyacağımız, ülkemizin en önemli yeraltı kaynaklarından biri olan bordan, lityum üretimini gerçekleştirmek amacıyla Eskişehir’de kurulan Eti Maden Lityum Üretim Tesisimiz, ülkemizin geleceği adına mihenk taşı niteliğindedir. Dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahibiz. Bu büyük potansiyelimizi gün yüzüne çıkarıp daha verimli bir şekilde kullanmak ve yeni ürünler elde etmek bizleri daha iyi yerlere taşıyacaktır. Şimdiye kadar yıllık 20 milyon dolara denk gelen lityum ithalatı yapmaktaydık. Bu tesisimiz ile bu harcamaların önüne kademeli bir şekilde geçebiliriz. Yüzde 73 gibi yüksek oranlarda bir bor rezervine sahipken, şimdiye kadar neden lityum üretimi gerçekleştirmedik? Gibi sorular sordum ve birtakım araştırmalar yaptım. Bu araştırmalar sonucunda geleneksel lityum üretiminin maliyet açısından büyük sorunlar çıkardığını gördüm. Gelişen üretim yöntemleriyle beraber bu sorun ortadan kalkmış gibi görünüyor. Tesisin açılış töreninde Bakan Dönmez’e bir soru soruldu. Bu soru bordan lityumun nasıl üretileceğiydi. Bakan Dönmez: “yüzde yüz yerli Ar-Ge ile rafine bor üretimi esnasında, ortaya çıkan sıvı atıklardan lityum üreteceğiz. Bu yöntemle lityum üretimi Eti Madene özgü ve Dünyada bir ilk” ifadelerini kullandı.
Üretilecek Lityum Hangi Alanlarda Kullanılacak
- Tüm elektrikli otomobillerde
- Mobil telefonlarda
- Elektrikli araçlarda
- Cam ve seramik sektöründe
Kullanılmak üzere Türkiye’de ilk defa yerli olarak bordan lityum üretilecek.
Lityum, Türkiye’de az bulunan elementler listesinde ne yazık ki ama bu eksikliği başka ürünlerin üretimi esnasında ortaya çıkan atıklarla kapatabiliriz. Lityum denilince akla gelen ilk kullanım alanları bataryalardır, hemen arkasından ise cam ve seramik sektörü gelmektedir. Bizim önceliğimiz, dünyanın da önceliklerinden biri olan elektrikli otomobillerdir. Halihazırda gelişmekte olan yerli otomobilimizin bulunmasından dolayı batarya teknolojisinin bizim için önemi arşa çıkmış durumda.
Sonuç
Teknolojinin gelişmesiyle birçok şey ekranlar aracılığıyla halledilir oldu. Hızla ilerleyen teknolojik gelişmelere rağmen, hissedilen duyguyu karşı tarafa geçirmek halen çok zor bir durum. Bundan dolayı hissettiğim ve hissettiğimiz duyguları kelimelerle ifade etme ihtiyacı duyuyorum: Ülkesine hizmet etmek ve gelişmesinde bir katkı sunmanın hayalleriyle yaşayan biz mühendis ve mühendis adayları, bu tür gelişmeleri duyduğumuz zaman, gururla göğsümüz kabarır ve tarif edilemez mutluluklar yaşarız. Hemen ardından acaba ben de yapabilir miyim? Gibi birtakım sorularla baş başa kalırız. Kimimiz bu sorular silsilesiyle boğuşurken geride kalır, kimimiz ise doğru sorulara doğru yerlerde cevaplar arayarak, bu yazımda da görüldüğü üzere ülke ve kendisi adına önemli projelerde görev alır. Yazımı son birkaç sözle bitirmek istiyorum. Doğru soruları soran ve bu sorulara doğru yerlerde cevaplar arayan çoğu devlet veya kişi önünde sonunda göreceli bir kavram olan başarıyı yakalayacaktır.
Yorumlar