Tarımsal Sulamada Kompozit Malzemenin Yeri

depositphotos_18945745-stock-photo-long-water-pipes

Tarımda verimliliğin arttırılmasında ki en büyük etkenlerden birisi de suyun kullanılması ve tarım bölgelerine sağlıklı şekilde ulaştırılmasıdır. Ülkemizdeki su tüketiminin %70’i tarımda kullanılmaktadır. Ülkemiz gün geçtikçe küresel ısınmanın etkisiyle kuraklıkla daha çok yüzleşmektedir. Artan nüfus ile birlikte maalesef çevre kirliliği ile kullanılabilir su kaynakları azalacak, yağış rejim değişiklikleri, kuraklık ve doğal afetler 2020 yılından sonra artacak ve İç Anadolu Bölgesi’nde çölleşmeye eğilimli kurak alanlar meydana geleceği belirtilmektedir.

Bu sebeplerden dolayı su kaynaklarının tarım bölgelerine sağlıklı ve güvenli şekilde taşınması, dağıtılması için yeni sistemlerin geliştirilmesi ve kullanılması gerekmektedir. Su kayıplarının önüne geçmek için borulu su dağıtım şebekesinin önemli olduğu ve şuan da kullanılan %44’ü klasik kanal, %42’si kanalet ve %14’ü borulu şebekelerden oluştuğu söylenmektedir.

Tarım bölgelerinde borulu sisteme geçişin hızlı olması için malzeme özelliklerinin sağladığı sektörel avantajları iyi anlamamız gerekir. Tarımsal sulamada kullanılan kompozit borular yüksek korozyon , ısı direnci ve yüksek mukavemet özelliklerinden dolayı doğal gaz, petrol hatlarında, termal ve atık suların taşımacılığında da kullanılmaktadır. Kompozit borular ana bileşeni polyester veya vinil ester gibi, kısa veya uzun cam elyaf içeren malzemelerdir. Beton ve çelik borulara göre daha avantajlıdır. Su zamanla beton boruları aşındırdığı ve metal borularda korozyona sebep olduğu için şu taşıma sisteminde kullanılacak olan metal ve beton boruların kullanım ömrünü kısaltmaktadır. Kompozit boruların uzun ömürlü olmasının en büyük nedenlerinden biri de elastiklik modülünün düşük olmasından kaynaklıdır. Sonuç olarak su kaybının en az olduğu bir şekilde su taşıma sistemlerinin oluşturulması kompozit malzemelerin gelişmesiyle paralellik gösterir ve kullanımının artması kullanılan suyun verimini de arttıracaktır.

KAYNAK: Kompozit Dünyası Dergisi, Sayı 34, Aralık 2014