Kopernikyum sembolü Cn ve atom numarası 112 ile sentetik bir kimyasal elementtir. Bilinen izotopları son derece radyoaktiftir. Doğada serbest halde bulunan bir element değildir sadece laboratuvar ortamında meydana getirilmiştir. En kararlı izotop olarak bilinen Kopernikyum-2852’in yarı ömrü sadece yaklaşık olarak 28 saniyedir. Kopernikyum ilk olarak 1996 yılında ağır iyon araştırma merkezi GSI Helmholtz Merkzi tarafından keşfedilmiştir. İsmini ise matematik ve astronomi gibi bilimlerle ilgilenen Polonyalı bilim adamı Nicolas Copernicus’dan almıştır. Elementlerin periyodik tablosunda, kopernikyum D bloğunda yer almaktadır 12. grup elementidir. Altın ile reaksiyonlar sırasında, son derece uçucu bir metal olduğu gözlemlenmiştir.
Bu element ağır bir iyon hızlandırıcıda çinko-70 çekirdeklerinden oluşan bir hedefe hızlandırılmış çinko-208 çekirdeği ateşleyerek oluşturulmuştur. Kopernikyumun kararlı ve doğal olarak oluşan izotopları bulunmamaktadır. Laboratuvar ortamında birkaç element sentezlenmiştir. 277 ve 281’den 286’ya kadar atomik kütlelerle 7 farklı izotop bildirilmiştir. Ayrıca bunlarla birilkte bir doğrulanmamış yarı kararlı izotop gözlemlenmiştir. Kopernikyum, 6D serisinin onuncu ve son üyesidir ve periyodik tablodaki çinko, kadmiyum ve cıva arkasından en ağır grup 12 elementidir.
Fiziksel Özellikleri
Kopernikyum iyonize edildikten sonra, kimyası çinko, kadmiyum ve cıvadan birkaç farklılık gösterebilmektedir. 7S elektronik orbitallerin stabilizasyonu ve relativistik etkilerin neden olduğu 6D olanların istikrarsızlaştırılması nedeniyle, Cn2+ homologlarının aksine, 7. seriden önce 6D orbitalleri kullanarak bir [Rn]5f146d87s2 elektronik konfigürasyonuna sahip olmaktadırlar. 6D elektronlarının kimyasal bağda daha kolay bir şekilde yer alması, kopernikyumun iyonize edildiğinde, özellikle Olası +4 oksidasyon durumunda, daha hafif homologlarından daha fazla bir geçiş metali gibi davranabileceği anlamına gelir. Sulu çözeltilerde, kopernikyum +2 ve belki de +4 oksidasyon durumlarını oluşturabilir.
Bu kimyasal element 27 derecede sıvı halde 14.0 g/cm3 yoğunluğa sahip yoğun bir metal olabilmektedir ve bu durum 13.534 g/cm3 olarak bilinen cıva yoğunluğu ile benzerlik göstermektedir. Bazı ölçümlere göre kopernikyum oda sıcaklığında gaz halinde bulunmalıdır ve bu durum kopernikyumu periyodik tablodaki ilk gaz metali yapmaktadır. Kimi hesaplamalara göre ise kopernikyum standart koşullar altında dağılım kuvvetleri tarafından bağlanan uçucu bir sıvı olabileceği düşünülmektedir. Bugüne kadar keşfedilmiş elementler arasında en ağır element olan kopernikyumun ağırlığı hidrojenden tam 277 kat daha fazladır.
Kimyasal Özellikleri
- Grup : 12
- Periyot : 7
- Blok : D
- Atom Numarası : 112
- 20 ºC durumu : Katı
- Elektron Şekli : [Rn] 5f146d107s2
- Erime Noktası : Bilinmiyor
- Kaynama Noktası : 76 ºC
- Yoğunluk : 14.0 g/cm3
- Göreceli Atom Kütlesi : [285]
- Ana İzotopları : 285Cn
- CAS Numarası : 54084-26-3
Kullanım Alanı
Kopernikyumun sadece bir kaç atomu üretilmiştir. Bundan dolayı şu anda temel bilimsel araştırmaların dışında hiçbir kullanım alanı bulunmamaktadır.
Yorumlar