Frank – Read Source (Dislokasyon Kaynağı)

Bu dislokasyon kaynağı mekanizması adını geliştiricilerinden alan İngiliz fizikçi Charles Frank ve Amerikalı fizikçi Thornton Read’e ithafen verilmiştir.

Plastik deformasyon ile metalde dislokasyon sayıları arttırılarak mukavemetin arttığını hepimiz biliyoruz.

Malzemelere akma gerilmesinden daha yüksek gerilmeler uygulandığında dislokasyonlar kayma gösterir.

Bu kayma sonucunda kayma düzleminde hareket eden dislokasyon , dislokasyon çizgisinin kenarlarını (uçlarını) tutan engellerle karşılaşır.

Bu evreden sonra gerilme devam ettirilirse hayal edebileceğiniz gibi merkezden başlayarak halka oluşumu söz konusu olur.

Halka tamamlandıktan sonra ikinci dislokasyon da aynı işlemi tekrarlar ve bu durum sonunda dislokasyon sayıları artmış doğal olarak mukavette artmış olur.

İki Nokta Arasındaki Dislokasyon Oluşumu

İki Nokta Arasındaki Dislokasyon Oluşumu

 

Dislokasyon Bölgesine Akma veya Akma Değerinin Üzerinde Uygulanan Gerilme

Dislokasyon Bölgesine Akma veya Akma Değerinin Üzerinde Uygulanan Gerilme

 

Gerilme Etkisiyle Halka Oluşumu Başlangıcı

Gerilme Etkisiyle Halka Oluşumu Başlangıcı

 

Halka Oluşumu

Halka Oluşumu

Halkanın Tamamlanması

Halkanın Tamamlanması

 

Halkanın Tamamlanıp İkinci Dislokasyonun Başlangıcı

Halkanın Tamamlanıp İkinci Dislokasyonun Başlangıcı

 

Bu mekanizma dislokasyonların nasıl çoğaldıklarını ve deformasyon sertleşmesinin nasıl gerçekleştiğini yani şekil değiştirme ile dislokasyon sayısının nasıl artabileceğini belirtmiş oluyor.

 

Kaynaklar
https://en.wikipedia.org/wiki/Frank-Read_Source
Malzeme Bilimi ve Mühendisliği William D. Callister