Korozyon, genel olarak bir metalin istenmeyen ve tahrip edici bir reaksiyona maruz kalması olarak tanımlanabilir. Halk arasında paslanma olarak geçer. Malzemelerin birçoğu çeşitli ortamlarda etkileşime maruz kalırlar ve bu tür etkileşimler malzemenin fiziksel ve kimyasal özelliklerinde ya da görünümünde bozulmalara yol açar.
Malzeme türleri için bozunma mekanizması birbirinden farklıdır. Metaller;genel olarak nötr haldeki atomlarını en dış kabuğundaki serbest elektronlarını vererek metalik malzemeden ortama akan akım oluştururlar ki; bu akım korozyonun sebebidir. Korozyon ve bozuma mekanizmalarının anlaşılması ve nedenlerinin bilinmesi durumunda ,bunlara karşı önlem alınabilir.Önlem alınmaması durumda çevreye ve canlı yaşamına ciddi zararlar verir.
Peki yerin metrelerce altındaki doğalgaz boru hatları korozyondan nasıl korunur? Yeterince korunmayan bir doğalgaz borusunun zemin içindeki tahribatı ekonomik kaybın yanında risk taşımaktadır. Bu nedenle boruların korozyondan korunması hata kabul etmeyen bir mühendislik konusudur.
Doğalgaz borularının yüzeyi kimyasal açıdan dayanıklı epoxy astar kaplama,kopolimer yapıştırıcı ve takriben 3mm. kalınlıklı mekanik mukavemete sahip polietilen kaplama olmak üzere 3 katlı mükemmel bir kaplama tabakası ile kaplıdır. Çelik boruların bağlantı yerleri (kaynak yerleri) hazır PE (polietilen) kaplı veya TS 5139’a uygun sargı ile kaplanır. Doğalgaz borularının mükemmel bir şekilde kaplanması korozyona karşı alınacak ilk tedbirdir.
Toprak altında kalan çelik boru hatları TS 5141 EN 12954’e göre katodik koruma yapılır. Boru hatlarında katodik koruma basitçe, korunacak olan metalin, söz konusu ortamda kendisinden daha aktif davranan (Mg) başka bir metale, galvanik çift oluşturmak üzere elektiriksel olarak bağlanarak korozyondan korunmasıdır. Galvanik anotlarla yapılan katodik anot sistemlerinde galvanik anot olarak magnezyum kullanılır. Böylece oluşan galvanik pilde magnezyum anot ,çelik boru da katot olur. Bu sistemin doğalgaz tesisatı ile arasındaki yatay mesafenin toprak altı hat uzunluğuna bağlı olarak mümkün olduğunca fazla olmalıdır.
Kaplama, katodik koruma ile takviye edildiği taktirde emniyetli olur. Düzenli yapılan ölçümler sonucundaki veriler ışığında doğalgaz boruları yenilenmektedir.
Kaynak
- Malzeme Bilimi ve Mühendisliği (WILLIAM D. CALLISTER)
- http://dogalgazdunyasi.blogspot.com.tr/2008/04/doalgaz-tesisatinda-ki-problem-ve.html
- http://www.esenmetal.net/dogalgaz_katodik_koruma.htm
Faydalı bir yazı olmuş. Elinize sağlık.