Paslanmaz Çelik Nedir?

paslanmaz-celik-cubuk

Paslanmaz çelik ;demir ve karbon alaşımının yanında minimum %10,5 krom elementi içeren çeliklerdir. Adından da anlaşıldığı gibi çelikte paslanmayı yani korozyonu engellemek amacıyla üretilirler. Çelikte paslanmayı önleyen ana bileşen kromun varlığıdır.

Paslanmaz çeliğin içindeki kromun varlığı iyi analiz edilmelidir. Hangi koşullarda  ve var oluşacak tüm  ortam şartlarında kullanılabilecek bir paslanmaz çelik üretimi gerçekleşmelidir. Aksi takdirde elinizdeki herhangi bir üründen gerekli faydayı sağlayamazsınız. Bu nedenle mühendisler paslanmaz çelik üretimi öncesi kullanım koşullarını göz önüne alarak tasarlamalar yapmak zorundadırlar. Kullanım yerleri ve içindeki krom veya başka bileşenlerin varlığına göre paslanmaz çelikler belli gruplarda standartlandırılmışlardır.

Kulanım koşullarına göre krom (ağırlıkça yüzdesi ) minimum %10.5 en fazla %30 kadar ilave edilebilir. Paslanmaz çelikteki krom elementi oksijene maruz kaldığı zaman (normal atmosferde bulunan oksijen kastedilmektedir) hemen krom-oksit (Cr2O3) pasivasyon tabakası oluşturur.  Bu katman gözle görülemeyecek kadar incedir ve ürünü oluşturan metale (paslanmaz çeliğin) su veya herhangi bir gaz, oksijen nüfuzunu tamamen engelleyerek, örttüğü metali korur. Ayrıca, bu katmanın herhangi bir nedenle yırtılması, açılması veya çizilmesi durumunda oluşacak açıklık, çok hızlı bir şekilde tekrar katmanın kendisini yenilemesiyle tekrardan oluşur.  Bu olaya pasivasyon adı verilir ve titanyum gibi bazı diğer metallerde de görülür.Nikelde krom gibi diğer elementlerin pasivasyon görevinde yer alabilir…

Paslanmaz çelik toplamda 150 farklı şekilde üretimi vardır ve bunlardan 15’i en çok kullanılanlardandır. Paslanmaz çelikler yassı ürün, borular, tel, çubuk plaka ve uzun şekillerde üretilebilirler. Bu şekilde birçok sektörde (gıda,inşaat, tıpta, otomotiv, beyaz eşya, yapıda ve yapı elemanlarında, mücevherlerde ) kendine yer bulmaktadır.

Yukarıda da bahsettiğim gibi paslanmaz çelikler belli gruplara ayrılmışlardır. Bu gruplar örneğin nikelin ilave edilmesi paslanmaz çeliğe manyetik olmayan düşük sıcaklıklarda daha az kırılgan hale getirir. Bu gruplar 5 ana gruba ayrılır;

1.  Östenitik Paslanmaz Çelikler
2.  Ferritik Paslanmaz Çelikler
3.  Martensitik Paslanmaz Çelikler
4.  Dubleks Paslanmaz çelikler
5.  Çökelmeyle Sertleştirilmiş Paslanmaz Çelikler

(Bu grupta yer alan çeliklerin ayrıca bilgilendirilmelerine girilmemiştir. Bu konu tümüyle bir ders konusudur. Sadece size bir fikir vermesi amacıyla yazılmıştır.)

KAYNAKÇA
http://www.gozdempaslanmaz.com/paslanmaz-celik.asp?ha=1
Özel ders notları